Điều kiện làm môn đệ
Lc 9, 57-62
57Đang khi Thầy trò đi đường thì có kẻ thưa Người rằng: “Thưa Thầy, Thầy đi đâu, tôi cũng xin đi theo.” 58Người trả lời: “Con chồn có hang, chim trời có tổ, nhưng Con Người không có chỗ tựa đầu.” 59Đức Giêsu nói với một người khác: “Anh hãy theo tôi!” Người ấy thưa: “Thưa Thầy, xin cho phép tôi về chôn cất cha tôi trước đã.” 60Đức Giêsu bảo: “Cứ để kẻ chết chôn kẻ chết của họ. Còn anh, anh hãy đi loan báo Triều Đại Thiên Chúa.” 61Một người khác nữa lại nói: “Thưa Thầy, tôi xin theo Thầy, nhưng xin cho phép tôi từ biệt gia đình trước đã.” 62 Đức Giêsu bảo: “Ai đã tra tay cầm cày mà còn ngoái lại đàng sau, thì không thích hợp với Nước Thiên Chúa.”
(Nguồn: Ủy Ban Kinh Thánh / HĐGMVN)
Ai đã tra tay cầm cày mà còn ngoái lại đàng sau, thì không thích hợp với Nước Thiên Chúa (Lc 9,62)
A. Phân tích (Hạt giống…)
Tiểu đoạn này gồm ba chuyện nhỏ về 3 người muốn đi theo làm môn đệ Chúa Giêsu. Điều quan trọng trong những chuyện này không phải là những nhân vật (vì không chi tiết nào mô tả các nhân vật ra sao), mà là giáo huấn của Chúa Giêsu về những điều kiện để làm môn đệ Ngài.
1. Người thứ nhất muốn đi theo Chúa Giêsu đến bất cứ nơi nào. Trường hợp này thường xảy ra trong xã hội thời đó : có những người vì ngưỡng mộ một rabbi nào đó nên bỏ gia đình và xin theo ở với rabbi đó trong một thời gian vài ba năm (xem Ga 1,37-49)
Câu trả lời của Chúa Giêsu cho thấy Ngài không giống như các rabbi : cuộc sống của Ngài là cuộc sống lang thang nay đây mai đó, vì Ngài là một con người bị từ chối (x. chuyện trên, một làng Samaria không tiếp rước Ngài). Vậy điều kiện thứ nhất để làm môn đệ Chúa Giêsu là phải giống Ngài ở chỗ chấp nhận một cuộc sống vật chất không ổn định, có thể bị từ chối và còn có thể bị giết chết nữa.
2. Người thứ hai : không phải cha người này vừa chết, nhưng ông ta vẫn còn sống. Ý người này là tuy cũng muốn theo Chúa Giêsu, nhưng xin một thời hạn chờ cho tới khi cha anh chết và được chôn cất xong xuôi rồi anh mới theo Ngài. Trong đầu anh đã có sẵn một ưu tiên : ưu tiên cho bổn phận hiếu thảo.
“Mặc cho kẻ chết chôn người chết” : tiếng Pháp rõ nghĩa hơn “mặc cho les mortels chôn les morts”. Điều kiện thứ hai là phải dành ưu tiên cho bổn phận đối với Nước Thiên Chúa, trên cả những bổn phận đối với thân nhân. Không phải Chúa Giêsu coi nhẹ những bổn phận đối với gia đình (x. Mt 15,3-9) nhưng Ngài dạy rằng trong trường hợp có xung đột giữa hai bên thì môn đệ phải coi trọng Nước Thiên Chúa hơn.
3. Lời xin của người thứ ba cũng giống lời xin của Êlisê (1.V 19,19-21). Lời đáp của Chúa Giêsu cũng khiến ta nhớ lúc đó Êlisê đang kéo cày “đầu ngoái lại sau” : còn luyến tiếc quá khứ. Như vậy điều kiện thứ ba là phải dứt khoát với quá khứ (của cải, địa vị vv…), hơn nữa phải có một con tim không san sẻ để chỉ còn lo cho Nước Thiên Chúa mà thôi.
Theo văn mạch : Chúa Giêsu sắp đi vào giai đoạn quyết liệt là chịu chết, sống lại và lên trời. Ngài muốn các môn đệ mình cũng phải đi cùng một hành trình như Ngài. Thế nhưng người ta có thể từ chối lời mời gọi của Ngài bằng nhiều cách : hoặc vì những thành kiến tôn giáo như dân làng Samaria ; hoặc vì quá cậy dựa vào những bảo đảm vật chất, những quyến luyến gia đình và quyến luyến quá khứ.
B. Suy niệm (… nẩy mầm)
1. Nhiều lần trong lúc sốt sắng, tôi cũng thưa với Chúa “Dù Thầy đi đâu, tôi cũng sẽ theo Thầy”. Thế nhưng trên thực tế con cũng như các nhân vật xưa đã không thực sự theo Chúa vì những thành kiến (như dân làng Samaria) ; hoặc vì quá cậy dựa vào những bảo đảm vật chất, những quyến luyến gia đình và quyến luyến quá khứ (3 người được kể trong Tin Mừng hôm nay).
2. “Con chồn có hang, chim trời có tổ, Con Người không có chỗ gối đầu” : đôi khi tôi cũng gặp cảnh thiếu thốn cả những tiện nghi cơ bản như thế. Cám ơn Chúa vì khi đó con đã không rút lui. Nhưng thú thật là tinh thần con đã bị chao đảo, nhiệt tình con đã bị nguội lạnh.
3. “Hãy để kẻ chết chôn kẻ chết” : Tuy là môn đệ Chúa, tức là người chuyên lo những việc của Nước Trời, nhưng đầu óc tôi vẫn còn vấn vương những lo lắng thế tục, lo cho gia đình, cho những người thân. Chúa không cấm tôi nghĩ đến những việc đó và những người đó. Nhưng Chúa khuyên tôi đừng để những lo lắng ấy xâm lấn nhiệm vụ chính hiện tại của tôi, ngoài ra tôi còn phải biết phó thác vào Chúa quan phòng nữa.
4. “Ai đã tra tay vào cày mà còn ngó lại sau lưng thì không xứng đáng…” : quá khứ mà Chúa dạy tôi phải quên đi là những quyến luyến tình cảm thế phàm, những ước mơ thế tục, kể cả những mặc cảm tội lỗi xa xưa…
5. Một linh sư ấn độ đang ngồi tịnh niệm bên bờ sông. Có một người đàn ông nọ muốn xin làm đệ tử. Ông rón rén đến bên vị linh sư và đặt dưới chân vị tu hành hai viên ngọc quý như của lễ ra mắt. Vị linh sư cầm lấy một viên và ném xuống sông. Tiếc của, người đàn ông giàu có liền nhảy xuống sông để cố tìm lại viên ngọc. Nhưng mất một ngày mà không tài nào tìm lại được. Chiều đến, người đàn ông đến xin vị linh sư chỉ rõ nơi ông đã ném viên ngọc quý. Vị linh sư cầm viên ngọc còn lại ném luôn xuống sông và nói : “Ta đã ném vào chỗ đó. Ngươi hãy lặn xuống mà tìm”.
Chúa Giêsu cũng đòi hỏi môn đệ Ngài một thái độ từ bỏ dứt khoát như thế. (“Mỗi ngày một tin vui”)
(Lm. Carolô Hồ Bặc Xái)
Lạy Chúa Giêsu, Chúng con tin Chúa là Ngôi Lời Giáng Thế. Chúa đã chấp nhận đi vào cuộc đời để chia sẻ kiếp người nổi trôi của chúng con. Chúa cũng đi qua những thăng trầm cuộc đời, những bể dâu của cuộc sống. Chúa đã chấp nhận một cuộc sống bất định, nổi trôi, không biết ngày mai sẽ ra sao.
Lạy Chúa Giêsu mến yêu, nhìn vào cuộc sống dương gian, chúng con thấy rằng cuộc đời này thật vắn vỏi. Tất cả chỉ phù vân. Chẳng có gì đáng để cho chúng con bám víu. Chẳng có gì trường cửu. Xin giúp chúng con biết vượt lên trên những quyến luyến của cải mau qua, những bám víu vào phương tiện vật chất tầm thường để chúng con biết tín thác vào sự quan phòng của Chúa. Chúa đã từng mời gọi chúng con hãy nhìn xem “chim trời, hoa huệ ngoài đồng,” chúng không gieo không gặt nhưng vẫn tồn tại trong sự quan phòng đầy yêu thương của Chúa. Chúa còn mời gọi chúng con hãy sống một cuộc sống thanh thoát như Chúa. “Cáo có hang, chim trời có tổ, Con Người không có nơi gối đầu.” Chúa muốn chúng con đừng quá lo lắng cái ăn, cái mặc mà quên sự hiện diện đầy quyền năng của Chúa.
Lạy Chúa, là Đấng quan phòng gìn giữ muôn loài. Xin giúp chúng con biết tín thác vào tình thương của Chúa. Xin cho chúng con đang khi tìm kiếm miếng cơm manh áo hằng ngày, thì cũng cũng biết hướng lòng về quê hương trên trời. Amen
(Lm. Jos. Tạ Duy Tuyền)
Xin mời xem thêm:
Bài đọc 1:
Bài trích sách Gióp
1 Bấy giờ ông Gióp lên tiếng nói :
2 Quả thật, tôi biết rõ thế này : Trước nhan Thiên Chúa,
phàm nhân cho mình là công chính thế nào được ?
3 Nếu ai thích tranh luận với Người,
thì ngàn lần Người cũng không đáp lại một.
4 Có ai lòng trí khôn ngoan, sức lực dũng mãnh,
đương đầu với Người mà vẫn còn nguyên vẹn ?
5 Người chuyển núi dời non mà chúng không hay,
Người lật nhào chúng trong cơn thịnh nộ,
6 Người làm rung chuyển móng nền cõi đất
và cột trụ của nó phải lung lay.
7 Người ra lệnh là mặt trời không mọc,
Người niêm ấn lên các vì sao.
8 Duy mình Người trải rộng các tầng trời,
đạp lên trên ba đào biển cả.
9 Người làm ra Hùng tinh, Lạp Hộ,
chòm Sao Mão và tinh tú Phương Nam.
10 Người làm nên những điều vĩ đại khôn dò
và những điều kỳ diệu không đếm xuể.
11 Này, Người có đi qua tôi, tôi cũng chẳng thấy,
Người có lướt tới, tôi cũng chẳng nhận ra.
12 Này Người bắt đi, ai giành lại được ?
Ai dám hỏi Người : “Ngài làm gì thế ?”
14 Chẳng lẽ tôi lại tranh cãi, hay tìm lý để chống đối Người sao ?
15 Cho dù tôi có lý, tôi cũng không tranh cãi,
nhưng sẽ xin Đấng xét xử tôi thương xót.
16 Tôi có kêu cầu và Người đáp lại,
tôi cũng chẳng tin là Người nghe tiếng tôi.
(Nguồn: Ủy Ban Kinh Thánh / HĐGMVN)