Đó là giai đoạn vận động tranh cử đưa đến kết quả bầu tổng thống Mỹ gây sửng sốt, đặc biệt với số 52% người Công giáo bỏ phiếu cho Donald Trump, ứng viên đảng Cộng hòa, đắc cử tổng Hoa Kỳ và ngày 9 tháng Mười Một.
Tuy nhiên nhiều người Công giáo, không chỉ ở bên kia Đại Tây Dương, vẫn còn nhớ: ngày 18 tháng Hai năm nay, trên chuyến bay trở về Roma, kết thúc chuyến tông du Mexico, Đức Thánh Cha Phanxicô được một phóng viên hỏi về dự định của Donald Trump, nếu đắc cử, ông ta sẽ xây một bức tường ở biên giới Hoa Kỳ-Mexico, như một biện pháp ngăn chặn triệt để việc nhập cư; Đức Thánh Cha đã trả lời thẳng: “Người nào muốn xây tường, chứ không muốn bắc cầu, thì không phải là Kitô hữu. Đó không phải là Tin Mừng. Bầu hay không bầu, tôi không can thiệp vào. Tôi chỉ nói ai nói điều đó thì không phải Kitô hữu”.
Trump: “Tôi hãnh diện được làm người Kitô hữu”
Lời bình luận không úp mở của Đức Thánh Cha khiến nhà tỉ phú Hoa Kỳ nổi nóng vì bị đặt vấn đề về niềm tin của một tín đồ Trưởng lão. “Một nhà lãnh đạo tôn giáo lại nghi ngờ niềm tin của một người thì thật đáng xấu hổ, Donald Trump đã phản kháng trong một thông cáo. Tôi hãnh diện mình là một Kitô hữu, và nếu là tổng thống, tôi không để Kitô giáo cứ mãi bị tấn công và làm cho suy yếu”. Đi xa hơn nữa, vị tổng thống tương lai của Hoa Kỳ còn nhắc đến Daech (tổ chức tự xưng là Nhà nước Hồi giáo): “Nếu Vatican bị Isis (tức Daech) tấn công (…), tôi cam đoan với các bạn hẳn Đức giáo hoàng mong muốn và cầu xin cho Donald Trump được làm tổng thống. Bởi vì Donald Trump sẽ không bao giờ để cho điều đó xảy ra”, ông khẳng định.
Ông cũng cáo buộc chính phủ Mexico cầu cạnh Đức giáo hoàng để ngài đưa ra “những bình luận gây mất lòng” chống lại ông, và cho rằng Đức giáo hoàng “chỉ nghe một phía”. “Ngài không thấy tội ác, tệ buôn bán ma túy và tác động kinh tế tiêu cực mà nền chính trị hiện nay tại Hoa Kỳ đang phải chịu”, ông quả quyết.
Ngoài ra đây không phải lần đầu tiên Donald Trump công kích Đức giáo hoàng. Trong một cuộc trả lời phỏng vấn vài tuần trước đó, ông nói Đức giáo hoàng “không hiểu những vấn đề của đất nước chúng tôi”. “Tôi không chắc ngài có lường nổi nguy cơ nếu mở cửa biên giới với Mexico”, Donald Trump nói.
Đối với Trump, Đức giáo hoàng là “một mẫu người đáng ngưỡng mộ”
Lời phê bình của Đức giáo hoàng đã gây xôn xao trong dư luận, kể cả những người Công giáo, cho rằng Đức giáo hoàng đã đi ra ngoài vai trò của mình khi can thiệp vào chuyện chính trị nội bộ. Hai đối thủ của Donald Trump ở vòng đề cử sơ bộ của đảng Cộng hòa, là những người Công giáo, cũng đã ủng hộ ông. Marco Rubio, thượng nghị sĩ bang Florida, biện bạch Hoa Kỳ có quyền bảo vệ biên giới của mình “như Vatican cũng làm thế thôi”. Còn Jeb Bush, cựu thống đốc Florida, cho rằng đức Tin của Donald Trump là chuyện “giữa ông ta với Đấng Tạo hóa” nên không thể bị phán xét như thế được.
Cuộc tranh cãi với Đức giáo hoàng đã được các đối thủ của Donald Trump khai thác. Vì thế, một trong số ấn phẩm của tờ New York Daily News ra ngày hôm sau đã gọi ứng cử viên này là “Phản Kitô”, ngay trên trang nhất.
Khép lại một ngày lời qua tiếng lại căng thẳng, Donald Trump cuối cùng đã làm dịu tình hình để kết thúc việc tranh cãi. Trả lời phỏng vấn của hãng CNN, ông khẳng định mình coi Đức giáo hoàng là “một mẫu người đáng ngưỡng mộ. (…) Tôi không muốn gây sự với Đức giáo hoàng. (…) Tôi rất kính trọng ngài”. Chín tháng sau lời bình luận của Đức Thánh Cha, việc Toà Thánh phản ứng dè dặt trước thắng lợi của Donald Trump có thể khiến người ta nghĩ rằng tất cả những dị biệt đã không bị lãng quên.
Gauthier Vaillant (La Croix)
Thành Thi chuyển ngữ