Trong trường hợp lễ Các Đẳng rơi vào thứ bảy trong tuần, thì Thánh lễ chiều thứ bảy đó sẽ cử hành lễ Cầu cho các tín hữu đã qua đời hay lễ Chúa nhật hôm sau? Và người Công giáo tham dự lễ chiều thứ bảy 2/11 có hoàn thành luật buộc tham dữ lễ Chúa nhật như thông thường không?
Theo giáo luật điều 1248 tiết 1, “Một tín hữu tham dự một Thánh lễ được cử hành ở bất cứ nơi nào theo nghi thức Công giáo vào chính ngày lễ buộc hoặc vào chiều ngày trước đó thì đã hoàn thành luật buộc tham dự Thánh lễ buộc.” Thánh lễ Chúa nhật là lễ buộc quanh năm với mọi tín hữu. Với khoản giáo luật trên đây, Giáo Hội không buộc tín hữu tham dự Thánh lễ với các bài đọc của ngày Chúa nhật thì mới là dự lễ Chúa nhật, mà chỉ cần tham dự Thánh lễ được cử hành trong ngày Chúa nhật hoặc chiều thứ bảy, bởi bất cứ linh mục nào, tại bất cứ nơi nào, không quan trọng bài đọc hay nhu cầu của Thánh lễ (lễ cưới hoặc lễ an táng cũng được). Quy định này được thiết lập nhằm phục vụ các nhu cầu mục vụ rộng rãi trên thế giới, để bảo đảm mọi tín hữu đều có thể dễ dàng tham dự Thánh lễ Chúa nhật.
Chỉ trong trường hợp một lễ buộc rơi vào thứ hai thì chiều ngày Chúa nhật mới không thay thế được lễ buộc (ví dụ lễ Giáng Sinh rơi vào thứ hai, sau Chúa nhật IV mùa Vọng). Khi đó dù người tín hữu đã tham dự lễ chiều Chúa nhật (tức là buổi chiều trước ngày lễ buộc) thì vẫn phải tham dự lễ buộc ngày hôm sau. Nói nôm na, mỗi lễ buộc yêu cầu một buổi tham dự Thánh lễ.
Với các quy tắc luật định hiện hành, lễ Cầu cho các tín hữu đã qua đời không phải là lễ buộc, và được lịch chung ghi chú theo kiểu cách ngang bậc lễ kính. Lễ này có bậc lễ cao hơn Chúa nhật mùa thường niên, nghĩa là nếu lễ Các Đẳng rơi vào Chúa nhật thì các bài đọc sẽ lấy của lễ Các Đẳng. Còn khi lễ Các Đẳng nhằm ngày thứ bảy thì chắc chắn lễ chiều đó sẽ dùng bài đọc của lễ Các Đẳng chứ không lấy bài đọc của lễ Chúa nhật.
Như vậy, nếu không có chỉ thị khác từ Đấng bản quyền, tín hữu tham dự Thánh lễ Cầu cho các tín hữu đã qua đời vào chiều thứ bảy 2/11 có thể thay thế Thánh lễ Chúa nhật 3/11.
Gioakim Nguyễn