Dưới những bóng cây rậm rạp của rừng Amazon ở Peru, những người thợ mỏ khiêng trên vai chiếc quan tài của Juan Peralta, một thợ đào vàng bất hợp pháp bị những thổ dân ở vùng rừng Amazon ở Peru bắn chết.
Và khi cha Pablo Zabala, một linh mục Tây ban nha 70 tuổi, phụ trách giáo xứ Công giáo bao gồm hơn 20 trại khai thác mỏ ở sâu trong rừng Amazon nước Peru, hát những lời “hồn con chưa được nghỉ yên…”, thì những người thợ đào vàng hạ chiếc quan tài xuống huyệt sâu. Đó là một trong những ngày của cha Zabala tại giáo xứ gồm các giáo dân là những người đàn ông từ các làng mạc nghèo nàn, tìm kiếm ở các dòng sông bị nhiễm chất thủy ngân tí vàng nào đó, còn các phụ nữ thì bán thân trong những khu nhà thổ cạnh những khu mỏ bất hợp pháp.
Cha Zabala đã sống ở Amazon từ 24 năm nay và từ 10 năm qua, cha phụ trách mục vụ cho những thợ mỏ tại một vùng nằm sâu trong rừng Amazon ở Peru. Năm 1978, khi còn là một nhà sinh học trẻ, Zabala đến vùng Amaon lần đầu tiên để thu thập các loài bướm và chim cút cho viện bảo tang của đại học ở Tây ban nha. Một ít năm sau, cha lại trở lại hoạt động ở Amazon và lần này trong vai trò của một linh mục chăm sóc đời sống thiêng liêng cho người dân ở đây. Cha được các linh mục bạn cảnh cáo rằng vùng đất này giống như thành Sôđôma và Gômôra, hai thành phố trong Thánh kinh đã bị mưa lửa tiêu diệt vì xúc phạm đến Chúa. Họ muốn nói rằng đây là một nơi tội lỗi, với nhưng vụ giết người thanh toán lẫn nhau, nạn trai gái mua bán dâm, rượu chè cờ bạc… Nhưng cha Zabala cảm thấy mình được thúc đẩy mời gọi, không chỉ hoạt động với người tốt lành, nhưng cả với người tội lỗi. Cha đã trả lời cho các bạn của mình: “Chúa ở mọi nơi.”
Người ta thường nhìn thấy cha Zabala với những sợi râu bạc trắng và chân không mang giày dép xuất hiện ở các quán bar, nơi các thợ mỏ và những người làm nghề bán thân thường đến. Cha cho biết các phụ nữ làm việc trong các quán bar đã giúp đỡ xây dựng hai nhà thờ, và cha khuyến khích họ cầu nguyện với thánh nữ Maria Madalena. Mỗi năm cha đem bức tượng điêu khắc của người phụ nữ được xem là nữ môn đệ quan trọng nhất của Chúa Giêsu đến quán bar trong vùng như một phần của cuộc rước kiệu.
Người dân ở đây rất quý mến và tôn trọng cha Zabala. Lisethe Pilares 25 tuổi, một người thường đến quán bar, chia sẻ rằng bất cứ chuyện gì xảy ra với cô, cô đều đến xin cha Zabala cho ý kiến. Thỉnh thoảng các thợ mỏ gọi cha Zabala vào giữa đêm khuya, kinh hoàng vì hình ảnh của những người bạn bị chôn sống dưới những đống đất cát đổ sụp hoặc bị chết trong những chiếc cano bị lật giữa dòng sông. Bà Juana Roque, đang sống trong trại khai thác mỏ với chồng và hai con cảm kích nói: “Cha ở đó trong những giây phút khó khăn.”
Phần lớn các thợ mỏ ở Boca Colorado là người trẻ không có nhiều triển vọng, họ bị lôi cuốn bởi những lời hứa sẽ kiếm được hàng trăm đôla cho mỗi miếng vàng họ tìm được. Cha Zabala cho biết, đối với 85 ngàn gia đình sống nhờ đào vàng trong vùng rừng Amazon, một vấn đề khác cần được nói đến trước tiên, đó là sự nghèo khổ. Nhiều người nam nữ đào tìm các khoáng sản quý là những người không có cách thế khác để sinh sống và cảm thấy họ có quyền hợp pháp đối với tài nguyên khoáng sản hơn các công ty đa quốc gia khác cũng đang khai thác. Nếu họ bị đuổi ra khỏi nơi này thì họ sẽ lấy gì để ăn!
Mới đây, vào giữa đêm khuya, cha Zabala nhận được một cuộc gọi từ một phụ nữ cho biết thợ mỏ Juan Peralta đã chết. Cuộc đời của anh ta giống như nhiều người ở đây: Anh một mình từ một thành phố nhỏ ở gần Amazon đến đây, định cư tại một mảnh đất hoang dã nơi mà những người giàu muốn đến bằng mọi giá. Theo các bạn của anh, Peralta bị một người thổ dân có vũ khí bắn vì anh ta cố khai thác quặng mỏ trên lãnh thổ mà những người thổ dân xem là của họ. Hai tuần sau khi anh ta qua đời, không có người thân nào đến khó thương hay nhận xác của anh. Thay vào đó, chính cha Zabala là người đưa anh đến nghĩa trang trong rừng rậm, cầu nguyện cho anh khi thi hài anh được đưa vào lòng đất. (AP 18/01/2018)
Hồng Thủy
(RadioVaticana 12.04.2018)