Các bạn Gen Z Công giáo thân mến,
Mình thuộc thế hệ Gen X, đi trước các bạn một đoạn đường. Khi nhìn lại hành trình của mình, rồi nhìn về các bạn, thế hệ từ 1997 đến 2007, đang ở độ tuổi 18–28, mình cảm thấy có một điều rất đẹp: mỗi thế hệ có một “giai điệu” riêng, nhưng đều chung nhịp đập với trái tim Thiên Chúa. Vì thế, hôm nay mình muốn chia sẻ với các bạn một hình ảnh gần gũi: trái tim chúng ta có bốn ngăn, cũng như đời sống có bốn chiều kích quan trọng: tình yêu, tôn giáo, sự nghiệp, và giải trí. Nếu bốn ngăn ấy cùng nhịp đập với Chúa Giêsu, các bạn sẽ sống một tuổi trẻ tròn đầy, tự do và hạnh phúc.
1. Tình yêu của sự sống
Tuổi trẻ các bạn là tuổi của tình yêu. Đây là tình yêu đôi lứa, tình yêu gia đình, tình yêu quê hương đất nước, và nhất là tình yêu Thiên Chúa. Đó là quà tặng tuyệt vời, là nhựa sống khiến trái tim đập nhịp nhàng hơn, mơ ước bay cao hơn. Nhưng tình yêu này thường gặp thử thách. Tuổi trẻ như các bạn dễ yêu nhanh, sống vội; dễ mơ mộng, lý tưởng, nhưng cũng dễ bị tổn thương, nhất là những điều liên quan đến tính dục, như nhiều bạn chia sẻ. Trong ý hướng này, Đức Thánh Cha Phanxicô nhắn với các bạn rằng: “Chính Thiên Chúa đã tạo dựng tính dục, là quà tặng kỳ diệu cho các thụ tạo của Ngài. Trong ơn gọi hôn nhân, chúng ta cần nhìn nhận và tạ ơn Chúa vì tính dục, giới tính là một quà tặng của Thiên Chúa. Chẳng có gì cấm kỵ. Đó là quà tặng của Thiên Chúa, món quà Chúa dành cho chúng ta, với hai mục đích: yêu thương nhau và lưu truyền sự sống. Đó là một đam mê, một tình yêu đam mê. Tình yêu đích thực thì đam mê. Tình yêu giữa một người nam và một người nữ, khi đam mê, sẽ dẫn con tới việc trao ban sự sống. Luôn luôn là thế. Và trao ban sự sống với cả thân xác và linh hồn.” (Christus Vivit, số 261).
Các bạn ạ, trái tim Gen Z của bạn không sai khi khao khát yêu thương, nhưng bạn cần nhớ rằng tình yêu không phải chỉ để “sở hữu” người khác cho riêng mình, mà là để trao ban và xây dựng sự sống. Nếu bạn thấy mình có ơn gọi hôn nhân, hãy yêu hết mình và để tình yêu ấy trở thành động lực sống cho gia đình tương lai. Nếu bạn cảm thấy Chúa gọi trong đời sống dâng hiến, cũng đừng sợ. Bước theo Chúa Giêsu là bước vào một hành trình tình yêu trọn vẹn, nơi Ngài trở thành “Người Tình” trung tín.
Có thể ngăn tình yêu của bạn bị rạn nứt, tổn thương, hoặc khô cạn. Đừng thất vọng! Hãy cho phép Chúa Giêsu chữa lành bạn. “Đức Giêsu ở đó để trao ban cho bạn niềm an ủi và sự đồng hành và ơn chữa lành. Còn Hội Thánh muốn trở nên khí cụ của Đức Giêsu trên con đường này, con đường dẫn đến phục hồi nội tâm và bình an cho tâm hồn” (Christus Vivit, số 83). Thiên Chúa hiểu rằng nếu bạn sống thiếu tình yêu thì chẳng khác nào chỉ “tồn tại” chứ không thật sự sống. Những ai dám yêu bằng tình yêu chân chính, người ấy sẽ tỏa ra hạnh phúc cho bản thân và cho người khác.
2. Cắm rễ trong đức tin
Một thống kê gần đây ở Anh cho thấy: từ năm 2021 đến 2025, ở Vương quốc Anh, số lượng người từ 18 đến 24 tuổi đến nhà thờ ít nhất mỗi tháng một lần đã tăng gấp bốn lần, từ 4% lên 16%, và ở nhóm tuổi từ 25 đến 34, con số này đã tăng hơn gấp ba lần, từ 4% lên 13%. Các thiếu niên tham gia các cử hành tôn giáo nhiều hơn các thiếu nữ, và xu hướng đang gia tăng này đặc biệt đúng với người Công giáo. Điều này thật lạ lùng, khi mà thế giới tưởng rằng tôn giáo đang mất dần sức hút! Mình tin rằng ngay cả ở Việt Nam, trong lòng những bạn Gen Z vẫn có khao khát sâu xa hướng về Thiên Chúa. Đây là gốc rễ giúp chúng ta đứng vững giữa dòng đời.
Hiểu được điều trên, Đức Thánh Cha Phanxicô chia sẻ rằng: “Chúng ta không thể lớn lên nếu thiếu đi những bộ rễ mạnh mẽ để nâng đỡ mình đứng vững và gắn chặt vào mặt đất. Thật dễ bị cuốn bay đi mất khi chúng ta không có một nơi nào để bám víu, không có chỗ nào để định cư” (Christus Vivit, số 179). Gốc rễ của chúng ta là gia đình, là văn hóa, là Thiên Chúa. Nếu cây không có rễ sâu, chỉ cần gió bão nhẹ thôi cũng làm nó bật gốc. “Bộ rễ” của người trẻ chính là bám vào Thiên Chúa, bám vào Giáo hội, bám vào truyền thống gia đình và cộng đoàn.
Các bạn Gen Z có nhiều lợi thế: truyền thông hiện đại, mạng xã hội, kiến thức rộng mở. Nhưng nếu không có gốc rễ trên, các bạn dễ trở thành “cây giả tạo”, trông xanh tươi bên ngoài nhưng thiếu sức sống bên trong. Để có rễ tốt tươi, hy vọng bạn đừng cho rằng đi lễ, tham gia bí tích, cầu nguyện cá nhân, sống trong cộng đoàn là gánh nặng. Ngược lại, đó là những cơ hội để bạn nạp lại năng lượng thiêng liêng cho mình. Đúng, bạn có thể bận học, bận làm; đúng, có khi đi lễ thấy buồn ngủ. Tuy nhiên, cho phép mình trích nguyên văn lời của Đức Thánh Cha Phanxicô: “Con hãy cầu khẩn Chúa Thánh Thần mỗi ngày để không ngừng sống kinh nghiệm mới mẻ sứ điệp tuyệt vời này. Tại sao không? Con không mất mát gì cả và Ngài có thể thay đổi cuộc đời con, soi sáng nó và dẫn con đi một nẻo đường tốt đẹp hơn. Ngài không cắt mất của con sự gì, Ngài không lấy đi điều gì của con, trái lại, Ngài giúp con tìm thấy điều con cần theo cách tốt nhất. Con có cần tình yêu không? Con sẽ không tìm thấy nó trong sự phóng đãng, trong việc sử dụng người khác, trong chiếm hữu hoặc thống trị họ. Con sẽ tìm thấy tình yêu theo một cách thế nó làm cho con thật sự hạnh phúc.” (Christus Vivit, số 131).
Như vậy, nếu bạn có rễ sâu trong Chúa, bạn sẽ không bị cuốn đi trong ảo tưởng hay những cơn lốc của đời sống hiện đại. Ngược lại, bạn có khả năng đem Tin mừng vào thế giới mạng, vào lớp học, công việc, gia đình. Từ đó bạn sẽ toả ra một “chất Công giáo”, không giả tạo, không gượng ép, nhưng đầy sức sống và tự nhiên.
3. Thành công trong sự nghiệp
Gen Z là thế hệ “công nghệ số”. Các bạn sinh ra giữa Internet, lớn lên cùng điện thoại thông minh, sống trong môi trường toàn cầu hóa. Thật khó tưởng tượng một ngày mà bạn không có Wifi, không mạng xã hội, hoặc thiếu smartphone. Điều đó cũng có nghĩa là sự nghiệp và thành công của các bạn gắn liền với khả năng sử dụng công nghệ cách thông minh và sáng tạo.
Thế nhưng sự nghiệp không chỉ là kiếm tiền hay có chỗ đứng trong xã hội. Theo nhãn quan đức tin Kitô giáo, thành công là khi bạn sống đúng ơn gọi và khả năng Chúa ban, và dùng chúng để phục vụ tha nhân. Đức Thánh Cha Phanxicô đã đưa ra những lời khuyên rất thiết thực trong Christus Vivit:
– Hãy can đảm ước mơ lớn: “Các con đừng để ai cướp mất hy vọng và ước mơ của mình” (số 141).
– Đừng chọn lối tắt dễ dãi: “Hãy tìm con đường lao động trung thực và sáng tạo, thay vì những cách sống dễ dãi, ảo tưởng” (số 168).
– Hãy để Chúa dẫn đường: “Khi phân định ơn gọi và sự nghiệp, hãy xin Thiên Chúa đồng hành. Với những ai đang đồng hành với người trẻ, cần lắng nghe, thấu hiểu những gì đang trải qua nơi họ, và nhận ra động lực thúc đẩy hành động của họ.” (số 291).
Các bạn thấy không, thành công thật sự là khi sự nghiệp trở thành một phần của trái tim, hòa điệu với tình yêu, tôn giáo và giải trí.
4. Giải trí lành mạnh
Phải thú thật với các bạn rằng thế hệ của mình không thể thức đến 2–3 giờ sáng như nhiều bạn Gen Z. Người ta nói vui rằng “Gen Z là những cú đêm”. Thức khuya chơi game, lướt TikTok, Facebook, xem phim… không phải lúc nào cũng xấu. Tuy nhiên, nếu thức khuya nhiều, bạn sẽ bị bào mòn về sức khỏe thể lý, tinh thần và cả đời sống thiêng liêng.
Giải trí là cần thiết, vì ai cũng có nhu cầu giảm stress, nạp năng lượng. Thế nhưng giải trí chỉ lành mạnh khi nó giúp bạn trở lại với Chúa và với chính mình, chứ không kéo bạn xa khỏi Ngài. Đức Thánh Cha Phanxicô khích lệ rằng: “Các con hãy sống hết mình, đừng chỉ xem cuộc đời từ ban công, trên màn hình, đừng để mình như ‘xác ướp’ của cuộc đời, nhưng hãy dấn thân, hãy thưởng thức vẻ đẹp cuộc sống, nhận ra rằng thế giới ngập tràn những tặng phẩm Thiên Chúa ban tặng, và Ngài muốn bạn hạnh phúc.” (Christus Vivit, số 143–145). Vậy, thế nào là giải trí lành mạnh?
– Đó là khi bạn chơi thể thao để rèn luyện thân thể, chứ không chỉ dán mắt vào màn hình.
– Đó là khi bạn nghe nhạc, xem phim, đọc sách… giúp tâm hồn mở ra cái đẹp và sự thiện.
– Đó là khi bạn dành thời gian offline để gặp gỡ bạn bè, gia đình, thay vì chỉ sống trong thế giới ảo.
– Và quan trọng nhất: khi bạn biết điều độ, chơi vừa đủ, để sau đó còn có sức học tập, làm việc và phục vụ.
Nếu “ngăn giải trí” trong tim bị quá tải, cả trái tim sẽ mệt mỏi. Nhưng nếu biết giữ cho nó nhịp nhàng, bạn sẽ thấy cuộc sống cân bằng, phong phú hơn rất nhiều.
Tạm kết
Đừng lãng phí tuổi trẻ của mình nhé bạn!
Các bạn Gen Z thân mến, tuổi trẻ là kho báu quý giá, đừng để nó trôi qua vô nghĩa. Nếu cần có mẫu gương cho Gen Z, thì có Thánh Carlo Acutis, vị thánh Gen Y, là minh chứng sống động. Carlo không sống một tuổi trẻ nhàm chán. Ngài chơi game, thích công nghệ, nhưng biết dành thời gian cho Thánh lễ, cho Thánh Thể và cho việc phục vụ. Bốn ngăn trái tim Carlo đều đập cùng nhịp với trái tim Chúa Giêsu. Và chỉ trong 15 năm ngắn ngủi, ngài đã để lại một di sản thiêng liêng quý giá. Có lẽ vì thế, ngày 07 tháng 9 năm 2025, chúng ta sẽ có một vị thánh Gen Y đầu tiên!
Các bạn cũng có thể nên thánh! Nếu một ngăn nào đó trong tim bạn đang bị đau yếu, bị rệu rạo, hãy để Chúa chạm vào và chữa lành. Và bạn đừng sợ mơ ước nhé. Đừng sợ sống hết mình. Tuổi trẻ là để yêu thương, để tin, để xây dựng và để vui sống. Mình tin rằng, với ơn Chúa và với quyết tâm của các bạn, cuộc sống Gen Z sẽ không chỉ “online”, không chỉ “ngắn ngủi”, nhưng sẽ rực sáng, sâu sắc và đầy ý nghĩa.
Xin Chúa Giêsu, Đấng làm chủ trái tim chúng ta, đồng hành với bạn trong từng nhịp đập, để bốn ngăn quả tim bạn luôn đầy ắp tình yêu, đức tin, sự nghiệp và niềm vui lành mạnh.
Lm. Giuse Phạm Đình Ngọc SJ
Để lại một phản hồi