Thánh
Phêrô HOÀNG KHANH
Linh mục (1780 – 1842)
Ngày tử đạo: 12 tháng 7
Bảo tôi khai xưng tôi là thầy thuốc,
đến sau có ai cho lên làm đạo trưởng thì còn ai nghe nữa?
Thánh Phêrô Hoàng Khanh sinh năm 1780 tại Hoa Duệ, tỉnh Nghệ An. Song thân sống nhân đức, chuyên nghề buôn bán nên dời gia đình về sống ở làng Lương Khế, phủ Anh Sơn, huyện Thanh Chương, tỉnh Nghệ An.
Năm 22 tuổi, chú Khanh ao uớc dâng mình cho Chúa để làm thầy giảng, vào phụ giúp cha già Đạc trong nhà xứ. Sau này, thầy Khanh xin vào chủng viện để chuẩn bị làm linh mục. Thầy thụ phong linh mục khoàng năm 1820.
Cha Khanh là một linh mục sốt sắng, thương yêu giáo dân, hay giúp đỡ người nghèo khó túng cực trong các xứ đạo Trại Lê, Thuận Nghĩa, Thọ Kỳ, Làng Truông, Ngàn Sâu. Ngài đặc biệt quan tâm đến việc vun trồng ơn gọi tu trì, tìm thầy dạy chữ Nho và tiếng Latinh cho các chú. Ngài có tám người con linh tông được làm linh mục phục vụ Giáo hội.
Ngày 29/01/1842, cha già Khanh đang ở Ngàn Sâu, nhận được thư của cha Chính Masson – Nghiêm, xuống thuyền ra Nhà Chung Xã Đoài. Khi trở về, thuyền của cha bị chặn lại khám xét. Thấy ngài phương phi, đẹp lão, có sách kinh, dầu thánh, dây các phép…, cai đội hỏi ngài là thầy thuốc hay làm nghề gì, cha Khanh nói ngài là đạo trưởng. Thế là họ đóng gông và giam ngài.
Khi bị nhốt, cha được các quan thương mến muốn tìm cách tha cho cha, nên khuyên cha khai mình là thầy lang, nhưng cha đạp: “Biểu tôi khai xưng tôi là thầy thuốc, đến sau có ai cho lên làm đạo trưởng, thì còn ai nghe nữa?”.
Bị giam trong ngục, cha vẫn còn phải mang gông và bị xiềng, ban đêm còn bị cùm. Nhưng cha vẫn sốt sắng đọc kinh cầu nguyện và nhân từ giúp đỡ các bạn tù. Cha bốc thuốc, điều trị được các bệnh tình nguy kịch trầm trọng, nên các quan, nha lại, cai đội, lính tráng tin tưởng loan truyền rằng thang thuốc cụ đạo thì hiệu nghiệm lắm.
Án lệnh xử trảm được thi hành ngày 12/07/1842 tại Hà Tĩnh, dưới triều vua Thiệu Trị. Cha Khanh bị điệu ra phía cửa hậu, pháp trường Cồn Cổ. Một tiếng chiêng vang lên, cha bị lý hình chém đứt đầu. Thi hài vị chứng nhân đức tin linh mục Hoàng Khanh được đưa về họ đạo Kẻ Gốm và được an táng nơi nền nhà thờ cũ.
Linh mục Phêrô Hoàng Khanh được tôn lên bậc chân phước ngày 02/05/1909 và được tôn phong hiển thánh ngày 19/06/1988.