Nhân ngày này, nhà bình luận Steve Kurtz thuộc Fox News có viết bài “Tại sao mừng Ngày Columbus – đây là vài lý do”. Chúng tôi lược dịch cống hiến qúi vị độc giả.
Ngày Columbus, thứ hai thứ hai vào tháng Mười, hôm nay là một kỳ nghỉ được quốc gia Hoa Kỳ công nhận.
Nhưng bây giờ ngày này không được công nhận ở Los Angeles. Gần đây, Hội đồng Thành phố đã bỏ phiếu bãi nhiệm Columbus Day và thay thế nó bằng Ngày của những Người dân tộc thiểu số, kỷ niệm “người bản xứ, thổ dân và người bản địa”. Phong trào này cho thấy Columbus là biểu tượng của sự hủy diệt, và do đó không được cử hành.
Ngày mới này được thông qua tại Berkeley, California vào năm 1992. Kể từ đó, nó đã lan rộng khắp nước Mỹ với tốc độ ngày càng tăng, vì hơn 60 thành phố từ Maine đến Washington đã ủng hộ ý tưởng về ngày mới này.
Trong khi có rất nhiều điều có thể trích dẫn để chỉ trích nhà thám hiểm Columbus, và những gì xảy ra sau khi ông đến Mỹ châu, nhưng thiết nghĩ rằng phong trào này là không nhắm đúng trọng tâm.
Đúng vậy, cuộc chinh phục châu Mỹ của người châu Âu, bắt đầu với Columbus, là rất xấu xí, và liên quan đến rất nhiều bạo lực. Nhưng điều đó, dù xấu hay tốt, chính là lịch sử từng có ở khắp nơi hàng ngàn năm. (Mặc dù cần lưu ý là phần lớn số người Mỹ bản địa chết sau khi chính phục Mỹ châu là do bệnh tật chứ không phải là bạo lực – một hậu quả không thể tránh được do bệnh tật ở Thế Giới Cũ lây sang Thế Giới Mới. Tất nhiên, Châu Âu, Châu Á và Châu Phi trải qua nhiều thảm hoạ dịch hạch của riêng họ).
Nhà phê bình Steve Kurtz của Fox News nhận định rằng: Trên thực tế, lịch sử về Culumbus là câu chuyện về chinh phục. Chúng ta có thể không thích nó, nhưng đó là di sản chung của chúng ta. Không chỉ người châu Âu mà cả mọi người. Trong khi chỉ có một tài liệu và hiểu biết hạn chế về những gì xẩy ra trước khi Columbus đến Mỹ châu, nhưng thực chất đã mô tả là có chiến tranh, nô lệ, tra tấn và tàn bạo.
Nói lên điều này không phải là để bào chữa cho những điều tồi tệ nhất đã xảy ra, nhưng để hiểu nó. Và để thấy rằng cuộc chinh phục hậu quả của nó không phải là bản chất của Columbus, mà là một phần của thời đại khi đó.
Dù với những bối cảnh như vậy, có những lý do để mừng Ngày Columbus.
- – Để tôn vinh Người Italia (Ý) — Mặc dù có một số vấn nạn về việc ông Columbus có coi mình là người Ý hay không – ông được cho là đã sinh ra ở Genoa, khi đó là một thành phố quốc gia độc lập mà bây giờ thuộc về nước Ý.
- – Đàng khác người Hy Lạp, người Bồ Đào Nha đến cả người Ba Lan cũng đã từng tuyên bố ông là của họ). Dầu vậy, người Ý nhận ngày này là Ngày Columbus là một cơ hội tốt để nhận ra những gì người Ý đã đóng góp cho Mỹ và thế giới.
- – Để tôn vinh Tinh thần Thám hiểm. Phải cần sự dũng cảm phi thường khi lao mình để đi đến một nơi mình không biết. Một trong những điểm siêu việt của nhân loại chúng ta là cảm giác khám phá.
- – Để tôn vinh sự Lan rộng của nền Văn minh phương Tây. Gần đây rất nhiều người đã coi thường nền móng xuống văn minh phương Tây, nhưng sự lây lan của nó là một trong những điều tuyệt vời nhất đã xảy ra cho nhân loại toàn cầu.
Phương Tây có những điểm tốt và xấu, nhưng những ý tưởng hay nhất của Tây phương về: quyền bình đẳng, tự do tôn giáo, tự do ngôn luận, theo đúng tiến trình và thủ tục, đón nhận những nghiên cứu khoa học mới, quyền sở hữu … đã giúp tất cả mọi người chấp nhận
Thật vậy, lời hứa của phương Tây đã từng mang lại tự do và món quà phần thưởng như nhân loại chưa bao giờ biết đến.
Và, trong khi chúng ta mừng Ngày Columbus, chúng ta có thể học hỏi từ lịch sử đồng thời cũng dành thời giờ để tôn vinh người Mỹ bản địa. Họ là những người nhập cư nguyên thủy ở Thế Giới Mới, và họ đáng được nhắc nhở tới.
Một khi chúng ta thực thi điều trên đây, thì Columbus Day (Ngày) thực sự là một Ngày nghỉ có tính cách không lọai trừ – ôm ấp tất cả. Do vậy ngày này không nhất thiết phải trở thành một chiến trường, nhưng một cơ hội để ăn mừng điều gì tốt nhất trong chúng ta.
(Đồng Nhân, vietcatholic 09.10.2017)