Là Cursillista, người đã học khóa Cursillo Ba Ngày thì ai cũng hiểu rằng “Mục đích tối hậu” của Phong Trào Cursillo là: “Làm dậy men tinh thần Kitô giáo trong xã hội”.
Căn cứ vào các tài liệu của Phong Trào và thực tế… tác giả đã trình bày trong hai bài: “Sự hình thành, tâm tưởng, mục đích và bản chất của Phong Trào Cursillo & Cursillo Làm dậy men tinh thần Kitô giáo tromg xã hội”. Bài đã có mặt trên các websites : giaophanlongxuyen, giáo phận Cần Thơ, conggiaovietnam, conggiao info, Liên Đoàn Công Giáo Viêt Nam tại Hoa Kỳ…)
Hôm nay, ta cùng tìm hiểu: Phong Trào Cursillo đã có những phương cách đặc biệt nào để việc “Loan Báo Tin Mừng” hay nói khác đi “Làm dậy men tinh thần Kitô giáo trong xã hội” mang lại hiệu quả tốt đẹp? Trước khi đi vào vấn đề nêu trên, thiết tưởng ta cùng tìm hiểu:
Vị trí của Phong Trào Cursillo trong Giáo Hội
Thánh Công Đồng Vaticanô II trong sắc lệnh về truyền giáo của Giáo Hội Công Giáo (Ad Gentes) mục 2 năm 1965 đã khẳng định: “Tự bản tính, Giáo Hội lữ hành là người được sai đi, vì cội nguồn của Giáo Hội gắn liền với việc Chúa Con và Chúa Thánh Thần được sai đến theo ý định của Thiên Chúa Cha”. Và trong thư mục vụ năm 2003 của Hội Đồng Giám Mục Việt nam cũng đã khẳng định: “Sứ mạng của Giáo Hội là Loan Báo Tin Mừng”. Trong khi đó, Phong Trào Cursillo không phải là một tổ chức riêng rẽ, mà là một thành phần của Giáo Hội, một Phong Trào của Giáo Hội, ngay từ những ngày đầu được hình thánh, nên cùng góp phần mình vào việc thực thi sứ vụ của Giáo Hội, đặc biệt là trong công cuộc Tân Phúc Âm Hóa hiện ngay. Nói cách khác, “Phong Trào Cursillo là một phương thế cung ứng cho Giáo Hội một Phong Trào tông đồ gồm những người nỗ lực hình thành đời sống Kitô hữu trong mọi môi trường họ sống. Nhiều người trong số này sẽ làm việc trong giáo xứ và những tổ chức tông đồ khác, nhưng mục đích của Phong Trào thì không nhắm vào những tổ chức, Phong Trào chỉ giúp họ trở thành tông đồ trong những nơi họ hiện diện.” (Trích vị trí của Phong Trào, Hội thảo C1 Phong Trào Cursillo). Tiếp đến, ta cùng tìm hiểu cách Loan Báo Tin Mừng thời Giáo Hội sơ khai:
Lời rao giảng ban đầu của các Tông Đồ (Kerygma)
Sách Công vụ Tông Đồ, Thánh Phêrô giảng tại nhà ông Co-nê-li-ô đã ghi lại: “Bấy giờ ông Phêrô lên tiếng nói: Quả thật, tôi biết rõ Thiên Chúa không thiên vị người nào. Nhưng hễ ai kính sợ Thiên Chúa và ăn ngay ở lành, thì dù thuộc bất cứ dân tộc nào, thì cũng được Người tiếp nhận…Đức Giêsu xuất thân từ Na-da-rét, Thiên Chúa đã dùng Thánh Thần và quyền năng mà xức dầu tấn phong Người. Đi tới đâu là Người thi ân giáng phúc đến đó, và chữa lành mọi kẻ bị ma quỷ kiềm chế, bởi vì Thiên Chúa ở với Người. Còn chúng tôi đây xin làm chứng về mọi việc Người đã làm trong vùng dân Do Thái và tại chính Giê-ru-sa-lem. Họ đã treo người lên cây gỗ mà giết đi. Ngày thứ ba, Thiên Chúa đã làm cho Người trỗi dậy, và cho người xuất hiện tỏ tường…Tất cả các ngôn sứ đều làm chứng về Người và nói rằng : Phàm ai tin vào Người thì sẽ nhờ danh Người mà được ơn tha tội” (Cv 10, 34.37-43). “lời rao giảng này của thánh Phêrô được các nhà Thánh Kinh gọi là Kerygma, tức là bài giảng truyền giáo. Lần đầu tiên ngỏ lời với một nhóm thính giả mới, các tông đồ luôn giảng Kerygma. Mỗi Kerygma cho dù có khác nhau trong những chi tiết phụ, nhưng luôn gồm những yếu tố chính về Đức Giêsu: a/. Tóm tắt cuộc sống trần thế của Đức Giêsu; b/. Cái chết của Ngài; c/. Việc Ngài sống lại; d/. kêu gọi tin vào Ngài để được cứu độ”, (Lm Carôlô Hồ Bạc Xái, Giám Đốc Đại chủng viện Á Thánh Quý Cần Thơ).
Từ khi Chúa về trời, Giáo Hội của Chúa đã trải qua gần 2000 năm, nhưng nội dung rao giảng Tin Mừng đó vẫn không có gì thay đổi. Vì Chúa Giêsu là Đấng cứu chuộc độc nhất cho nhân loại, không có một Đấng nào khác ngoài Chúa Giêsu. Còn tân Phúc Âm hóa theo Đức Thánh Giáo Hoàng Gioan Phaolô II là ở ba khía cạnh: Mới trong sự nhiệt tâm; mới trong phương pháp; mới trong cách diễn tả mà thôi…
Ta cùng tìm hiểu:
Phương thức để thực thi sứ mạng Loan Báo tin Mừng của Phong trào Cursillo
Để góp phần vào việc thực hiện sứ mạng Loan Báo Tin Mừng của Giáo Hội, cũng là sứ mạng của Phong Trào Cursillo. Phong Trào Cursillo đã có một phương pháp riêng rất đặc biệt để thực hiện. Phong Trào đã đưa ra một tiến trình thực hiện gồm ba giai đoạn: Tiền Cursillo; Khóa Cursillo Ba Ngày, và Hậu Cursillo. Hai giai đoạn Tiên Cursillo, và Khóa Ba Ngày nhằm để chọn và tạo được những người hoạt động ngày thứ tư của họ trong các môi trường họ đang sống và làm việc. Đó chính là hậu Cursillo. Nơi các môi trường đó, các Cursillistas mới có điều kiện làm dậy men tinh thần Kitô giáo trong xã hội. Tuy thế, mỗi giai đoạn trong tiến trình đều có một mục đích, một phương pháp riêng. Nếu một trong ba giai đoạn không đạt được hiệu quả khả quan, thì sẽ ảnh hưởng đến cả tiến trình chung của Phong Trào Cursillo, và như thế mục đích tối hậu của Phong Trào không đạt. Trước tiên ta tìm hiểu:
Tiền Cursillo
Đây là giai đoạn Phong Trào của từng giáo phận, căn cứ vào các tài liệu hướng dẫn của Văn Phòng Điều Hành Phong Trào Cursillo quốc gia, nghiên cứu kỹ càng môi trường của giáo phận mình (Xin đọc Con người và môi trường sống của tác giả trên trang Thánh linh. Net), từ đó chọn, và mời được những tham dự viên theo đúng những yêu cầu mà Ban Phục Vụ, và Trường Lãnh Đạo Phong Trào giáo phận đã đề ra trong kế hoạch năm, hoặc nhiệm kỳ. Sách Cẩm Nang Lãnh Đạo của Phong Trào đã chỉ rõ:“những người có tiềm năng trở thành những cột sống sinh động khích lệ được các cộng đồng của con người, và mang họ đến cùng Chúa Kitô. Đây là những người với nhân cách và sự trưởng thành có thể ảnh hưởng môi trường mình bằng gương sáng của đời sống hằng ngày của chính mình”. Sau khóa học Ba Ngày, họ trở về môi trường đang sống để thực thi sứ mạng Loan Báo Tin Mừng. Việc nghiên cứu môi trường và chọn để mời tham dự viên là điều hết sức hệ trọng. Nếu đánh giá sai môi trường, và chọn lựa không đúng đối tượng thì phần hậu Cursillo sẽ kém hiệu quả, việc góp phần Loan Báo Tin Mừng cho Giáo Hôi không đạt được như mong muốn.
Ta cùng tìm hiểu một cách khái quát việc chọn tham dự viên cho khóa Cursillo Ba Ngày trong môi trường Việt Nam hôm nay. Việt Nam với hơn 90 triệu dân, trong đó có tới 55 dân tộc (sắc tộc) anh em, hiện vẫn còn là một nước nông nghiệp với khoảng 70% người dân sống ở nông thôn, và hơn 30% dân sống ở đô thị, trong đó người Công Giáo tin thờ Thiên Chúa duy nhất mới đạt khoảng 7% dân số, tức trên 6 triệu Kitô hữu, số còn lại là các tôn giáo khác, hay không tôn giáo, nhưng hầu hết họ đều tin và cầu khẩn ông Trời. Trong hơn 90 triệu dân đó, số học sinh và sinh viên có khoảng trên 22 triệu em, với hơn 1 triệu thầy cô giáo từ Mẫu giáo đến Đại học. Trước đây ông cha ta phân xã hội thành: Sĩ, Nông, Công, Thương, thì nay Việt Nam đang có hàng trăm phân khoa trong các trường Cao Đẳng và Đại học để cung ứng cho hàng trăm ngành nghề khác nhau trong các môi trường hoạt động khác nhau trên ba miền của đất nước hình chữ S với diên tích 331.698 Km2 và với nét văn hóa khác nhau giữa các miền: Đồng bằng, cao nguyên, đồi núi, vùng biển…
Việc chọn lựa ứng viên cho Khóa Cursillo Ba Ngày hoàn toàn tùy thuộc vào nét văn hóa đặc thù của từng giáo phận, của từng quốc gia. Chọn lựa để người của Phong Trào hiện diện trong mọi môi trường, mọi lãnh vực trong xã hội: Sĩ, Nông, Công, Thương…mà hiện đã phân ra hàng trăm ngành khác nhau như: Y, Dược, Sư phạm, Nông Nghiệp, Ngư nghiệp, Giao thông, Thương mại, Công nghiệp, Dịch vụ Tin Học… thì đó quả là một điều lý tưởng và nhờ đó, việc Phúc Âm hóa xã hội mau được thực hiện, nước Chúa được mở rộng…
Tuy nhiên, trong hàng trăm môi trường, ngành nghề đang có trong xã hội, tôi đặc biệt chú ý đến: Môi trường giáo dục với hơn 22 triệu học sinh, sinh viên và hơn 1 triệu thầy cô giáo. Có thể nói, ai cũng có con cháu đi học, và ai cũng thường gặp gỡ thầy cô giáo hàng ngày, hàng tuần, hàng tháng…Nếu thầy cô giáo là người của Phong Trào, và sống đúng là một Kitô hữu đích thực “mến Chúa và yêu người” như trong Khóa Cursillo Ba Ngày họ đã được học và trải qua, thì quả thực, môi trường sẽ được ảnh hưởng và biến đổi rất lớn lao.
Một lãnh vực mà tôi chú tâm nữa trong thời đại hôm nay, đó chính là môi trường Viễn thông và Công nghệ thông tin ở Việt nam và trên thế giới. Đây là thời đại bùng nổ thông tin, chỉ cần một cái nhắp chuột, một cuộc điện thoại, thì thế giới được gần lại như người ở cùng một nhà, và có khi còn hơn thế nữa. Theo Medialink tổng quan thị trường Internet Việt Nam năm 2015 qua trang web “We are social” cho ta một vài số liệu đáng ngạc nhiên: Việt Nam với 90,7 triệu dân thì có 39,8 triệu người sử dụng internet chiếm 44% dân; trong khi thế giới có 7,2 tỉ người thì có 3 tỉ người dùng Internet, trung bình có 42 % dân số sử dụng Internet; Việt Nam có 128,3 triệu người sử dụng điện thoại di động tỉ lệ 141%, trong khi bình quân thế giới chỉ có 51%; Việt Nam 36 triệu người sử dụng 3G. Ngoài ra người Việt còn sử dụng các mạng xã hội như: Facebook 21%, Skype 12%, Viber 9%, Twitter %, Pinterest 5 %, Instagram 5%…
Qua những con số nêu trên, ta thấy sự quan trọng lớn lao khi sử dụng mạng xã hội để “Loan Báo Tin Mừng” trong thế giới hôm nay nói chung, và Việt Nam nói riêng. Như thế, người của Phong Trào cần tham gia tốt lãnh vực này bằng cách đọc và viết bài, dù biết rằng lãnh vực Truyền thông và Công nghệ thông tin luôn là con dao hai lưỡi, nhưng không phải vì thế mà ta không sử dụng. Quan niệm người mù chữ hôm nay là không biết Tin học và Ngoại ngữ.
Khóa Cursillo Ba Ngày
Nói một cách khái quát, Khóa Cursillo Ba Ngày, thì ngày thứ nhất quí cha Linh Hướng và các Rollistas giúp tham dự viên nhận ra chính mình; ngày thứ hai giúp nhận ra tình yêu vô bờ nơi Thiên Chúa; ngày thứ ba giúp tham dự viên sẵn sàng làm muối và men khi họ trở về nơi trước đây họ sống và làm việc. Trong ba ngày đó, họ được học tập thật căn bản và vững chắc về: Tín Lý, Luân Lý, Bí Tích và cách cầu nguyện trong việc kết hợp chặt chẽ với Bí Tích Thánh Thể, nguồn mạnh sống thiêng liêng của mỗi Kitô hữu. Khóa Cursillo Ba Ngày còn giúp ta hiểu sâu sắc thế nào là: Sùng đạo, Học đạo và hành đạo. Ta biết rằng cốt lõi của đạo Công giáo là mến Chúa và yêu người. Để chuyển tải ý tưởng then chốt của giáo lý Công Giáo đó, Phong Trào Cursillo đưa ra một hình ảnh sống động: “Một tay năm lấy Chúa, một tay nắm lấy anh em”. Ta phải đưa anh em đến trình diên Chúa, trước khi đưa Chúa đến anh em.
Từ nôi dung phong phú, sâu sắc như đã nêu trên, được chuyển tải từ những nhân chứng sống thực, bằng một phương pháp kỹ thuật và tâm lý chiều sâu, cộng với một không gian và thời gian gần như thánh thiêng, dành trọn vẹn cho Chúa, đã giúp các tâm hồn tham dự viên lắng đọng, trải nghiệm một cách trọn vẹn các sứ điệp của Khóa Cursillo Ba Ngày. Họ được biến đổi và sớm trở thành những Kitô hữu đích thực, sẵn sàng làm muối men và ánh sáng cho đời.
Ngày thứ tư hay Hậu Cursilloa
Ta có thể nói, Hậu Cursillo là giai đoạn quan trọng nhất của Phong Trào Cursillo. Bởi lẽ, chính Hậu Cursillo cung cấp cho Phong Trào những con người thực hiện mục đích tối hậu của Phong Trào là Loan Báo Tin Mừng, một sứ mạng của Giáo Hội Công Giáo, mà Phong Trào cùng chia sẻ gánh vác. Còn Tiền Cursillo và khóa Cursillo Ba Ngày mang ý nghĩa tìm kiếm mời gọi cùng học hỏi để có những anh chị em sống Ngày Thứ Tư với ý hướng Phúc Âm Hóa môi trường nơi họ đang sống. Đúng như người xưa đã nói: “Tu thân tề gia trị quốc bình thiên hạ”. Ta có thể tóm gọn: Tiền Cursillo là tìm Chúa Kitô, Khóa Cursillo Ba Ngày là gặp Chúa Kitô, còn Hậu Cursillo là đi theo Chúa Kitô.
Việc Phúc Âm hóa môi trương là một việc làm cần liên tục, kiên trì, sống động, với nhiều sáng kiến để đổi mới phương pháp, cách diễn tả, hầu giúp lòng nhiệt thành của anh chị em Cursillistas luôn rực cháy. Từ đó, việc Loan Báo Tin Mừng như hoa thơm, ngày một lan tỏa đến khắp mọi nơi như lời Đức Giêsu đã dạy:“Anh em hãy đi khắp tứ phương thiên hạ, Loan báo Tin Mừng cho mọi loài thọ tạo”(Mc 16,15).
Để giúp các thành viên Phong Trào thực hiện được sứ mạng cao cả nhiều khó khăn như đã nêu trên. Phong Trào Cursillo dâng hiến cho các thành viên hai phương thế chính: Hội Nhóm và Ultreya.
Nhóm thân hữu từ hai đến năm người hàng tuần hay hàng tháng gặp nhau một lần là để chia sẻ với nhau về ba mặt: Sùng đạo, Học đạo, hành đạo. Nhờ đó, từng thành viên được nâng đỡ, được học hỏi nhau để ngày một thăng tiến trong sống đạo qua tình bạn, khi họ có cùng một lý tưởng phụng sự Chúa. Mỗi lần Hội nhóm là mỗi lần các thành viên Phong Trào tặng nhau những bó hoa tinh thần mà mình đã chăm sóc cả tuần cả tháng. Vui biết bao!
Đại Hội Ultreya:
Đây là dịp nhiều nhóm thân hữu gặp nhau hàng tháng hay hai tháng một lần. Tại đây anh chị em có những người bạn mới, những nhóm mới, nhờ đó việc trao đổi kiến thức, kinh nghiệm sống về ba mặt: Sùng đạo, Học đạo và Hành đạo được mở rộng, phong phú hơn. Trong Đại Hội Ultreya, anh chị em được đón nhận hai hoặc ba chia sẻ chứng nhân tiêu biểu nhất được chọn ra từ các nhóm đến dự.
Ta có thể nói: “Phương pháp Cursillo không cho chúng ta hệ thống tổ chức (rất ít sự chỉ dẫn) nhưng giúp chúng ta trở thành người Kitô hữu đích thực trong đời sống. Nó không cung cấp ý tưởng hoặc kỹ thuật, nhưng dẫn chúng ta đến một viễn tưởng, một tinh thần, một lý tưởng, một sự dâng hiến, một cam kết. Cursillo cung cấp một nền tảng Kitô hữu, với căn bản là Đức Kitô” (Trích vị trí của Phong Trào, Hội thảo cấp I)
Lời kết
Nỗi ưu tư thao thức của Giáo Hội, chính là làm cách nào để mọi người cùng nhận ra Thiên Chúa, Vua tình yêu, đã xuống thế làm người, đã chịu chết và đã sống lại để cứu chuộc nhân loại. Từ việc nhận ra đó, nhân loại không còn lạc đường, thờ ngẫu tượng, mà trở về thờ phượng Thiên Chúa duy nhất. Cursillo xin được góp phần nhỏ vào việc chia sẻ những thao thức của Giáo Hội và cùng Giáo Hội ra sức Loan Báo Tin Mừng cho muôn dân.
Đẻ nâng đỡ và khích lệ Phong Trào, Thánh Giáo Hoàng Gioan Phaolô II ngày 06-05-2000 đã nói: “hạt giống nhỏ bé gieo rắc trên quốc gia Tây Ban Nha hơn 50 năm trước đã trở thành một cây xum xuê hoa trái của Chúa Thánh Thần. Đây là dụng cụ Thiên Chúa tạo nên để Loan Báo Tin Mừng trong thời đại chúng ta”
Mới đây ngày 30 tháng 04 năm 2015 Đức Giáo Hoàng Phanxicô đã khích lệ Phong Trào Cursillo: “Các thành viên Phong Trào Cursillo trở thành những thừa sai đích thực, nâng đỡ đức tin tha nhân…Tôi Khuyến khích các anh chị hãy luôn đi xa hơn, trung thành với Đoàn Sủng của mình, hãy giữ cho lòng nhiệt thành, ngon lửa của Chúa thánh Linh luôn thúc đẩy các tín hữu Chúa Kitô tìm những người ở xa, ra khỏi cuộc sống tiện nghi thoải mái của mình và có can đảm đi tới mọi khu ngoại ô đang cần đến ánh sáng tin mừng”
Hơn hai phần ba thế kỷ, Phong Trào Cursillo hiện diện trên thế giới và một nửa thế kỷ Phong Trào có mặt tại Việt nam, Phong Trào là một thành phần, là một Phong Trào của Giáo Hội Công Giáo. Phong Trào Cursillo ra đời không phải là một sự tình cờ, một sự ngẫu nhiên, mà là do Thánh ý của Thiên Chúa. Trong Ân Sủng của Người đổ xuống trên những vị sáng lập ban đầu, ông Eduardo Bonnin, Đức Cha Tiến Sĩ Hervás, Linh mục Juan Carpó…
Xin cảm tạ Chúa và cám ơn các vị sáng lập.
Phong Trào Cursillo Việt Nam xin ghi ơn Chân phước Hồng Y Phanxicô Xaviê Nguyễn Văn Thuận, Người đã khai mở Phong Trào Cursillo vào Việt Nam năm 1967.
Cursillista Inhaxiô Đặng Phúc Minh