Ngày 26 tháng 12: Thánh Stêphanô, Tử đạo tiên khởi

PHỤNG VỤ CHƯ THÁNH

Ngày 26 tháng 12

THÁNH STÊPHANÔ, TỬ ĐẠO TIÊN KHỞI

Thánh Stêphanô được gọi là vị tử đạo tiên khởi vì ngài là người đầu tiên đổ máu vì Đức Kitô. Thánh nhân được chọn cùng với sáu vị phó tế khác làm cộng sự của các Tông đồ và ngài đã chịu tử đạo bằng hình phạt ném đá. Giáo hội kính nhớ Thánh Stêphanô vào ngày 26 tháng 12. Ngài là bổn mạng của các thợ đục đá và thợ xây.

Trong Thần Khúc, Dante kể lại rằng ông đã chứng kiến một cảnh đầy cảm động: Cảnh một chàng thanh niên bị ném đá, và khi đang hấp hối anh lại khẩn cầu ơn tha thứ cho những kẻ bách hại mình. Điều gây ấn tượng mạnh nơi nhà thơ thành Florence này chính là sự hiền lành nơi Stêphanô, điều mà sách Công vụ Tông đồ cũng diễn tả rõ nét. Stêphanô quỳ gối xuống, kêu lớn tiếng “Lạy Chúa, xin đừng chấp họ tội này” trước khi trút hơi thở cuối cùng.

“Và tôi thấy người cúi xuống dưới sức nặng của cái chết
đang đè nặng người nghiêng về mặt đất,
nhưng ánh mắt vẫn mở như những cánh cửa hướng lên trời,
Và giữa cuộc chiến như thế, người cầu xin Vị Vua Tối Cao
tha thứ cho những kẻ bách hại mình,
với một tâm hồn mở rộng lòng thương xót.”
(Luyện Ngục, Khúc XV)

Người thanh niên tràn đầy Thánh Thần

Thánh Stêphanô là một trong những người đầu tiên theo bước các tông đồ. Người ta cho rằng ngài là người Hy Lạp hoặc Do Thái được giáo dục trong môi trường văn hóa Hy Lạp. Điều chắc chắn là ngài được cộng đoàn Giêrusalem rất quý trọng, đến nỗi tên ngài được nhắc đến đầu tiên trong danh sách bảy người được chọn để trợ giúp các tông đồ. Là “người đầy đức tin và Thánh Thần”, ngài đã làm nhiều điềm thiêng dấu lạ, nhưng có những người thuộc hội đường đã xúi giục dân chúng, các kỳ mục và kinh sư, tố cáo rằng ngài đã nói những lời phạm thượng chống lại ông Môsê và Thiên Chúa. Chuyện xảy ra sau lễ Ngũ tuần, Stêphanô bị kéo ra trước Thượng Hội đồng, nơi các chứng nhân giả đứng lên buộc tội ngài rằng họ đã nghe ngài nói Đức Giêsu Nadarét sẽ phá hủy đền thờ và thay đổi những tập tục do Môsê truyền lại.

Bị ném đá và lời tha thứ

Bấy giờ Stêphanô công bố một bài diễn từ dài nhất trong sách Công vụ Tông đồ, một lời chứng mạnh mẽ, trong đó ngài kể lại toàn bộ lịch sử cứu độ. Thiên Chúa đã chuẩn bị cho sự xuất hiện của Đấng Công Chính, nhưng dân ngài đã chống lại Thánh Thần, như cha ông họ đã bách hại các ngôn sứ. Cuối cùng, Stêphanô kết luận: “Kìa, tôi thấy trời mở ra và Con Người đứng bên hữu Thiên Chúa”. Những lời ấy khiến mọi người phẫn nộ. Đám đông kêu lớn tiếng, lôi ngài ra ngoài thành và bắt đầu ném đá. Trong số những người tán thành việc sát hại ấy có Saul, người sau này là Thánh Phaolô, từ một kẻ bách hại dữ tợn đã trở thành tông đồ của dân ngoại. Người ta đặt áo choàng của Stêphanô dưới chân Saul, và trong khi những viên đá liên tiếp ném xuống mình, Thánh Stêphanô đã cầu xin Chúa Giêsu đón nhận linh hồn ngài và xin ơn tha thứ cho những kẻ giết ngài.

Lòng sùng kính vị Thánh tử đạo tiên khởi

Theo truyền thống, Thánh nhân chịu tử đạo ở Giêrusalem ngay bên ngoài cổng thành Đamas, nơi hiện nay có nhà thờ Thánh Stêphanô. Trong Kitô giáo, lòng sùng kính đối với Thánh Stêphanô hình thành rất sớm, các bản tường thuật về thánh tích của ngài có từ khoảng năm 400. Cuộc đời và đặc biệt cái chết tử đạo của ngài đã để lại dấu ấn sâu đậm trong nghệ thuật. Ngài thường được khắc họa với những viên đá trang trí hoặc với nhành lá cọ chiến thắng. Điều thú vị là riêng tại Ý đã có tới 14 thị trấn mang tên ngài.

Maria Hải Châu, SSS

Chuyển ngữ từ: vaticannews.va/fr