Đền thánh Giacôbê Compostella
NĂM THÁNH GIACÔBÊ TÔNG ĐỒ VÀ NĂM THÁNH IGNATIO
Giuse Trần Đức Anh O.P.
Hiện nay có hai Năm Thánh quan trọng đang được tiến hành, đặc biệt tại Tây Ban Nha, đó là Năm Thánh Giacôbê Tông đồ và Năm Thánh Ignatio, Thánh Tổ dòng Tên. Cả hai đều ghi những cột mốc quan trọng trong đời sống Giáo Hội, không những tại Tây Ban Nha, nhưng còn ảnh hưởng đến các nơi khác trên thế giới.
Năm Thánh Ignatio
Trong những ngày qua, Cha Arturo Sosa, Bề trên Tổng quyền dòng Tên, đã tới Barcelona và Manresa nhân dịp Năm Thánh Ignatio, nhân kỷ niệm 500 năm Thánh nhân được ơn hoán cải.
Hồi tháng 7 năm 2020, cha Arturo Sosa đã loan báo rằng năm 2021-2022 là Năm Thánh Ignatio: bắt đầu từ ngày 20 tháng 5 năm 2021, kỷ niệm 500 năm Thánh nhân bị thương tại thành Pamplona, và sẽ kết thúc ngày 31 tháng 7 năm 2022, lễ kính thánh Ignatio.
Thánh Ignatio Loyola, sau khi bị thương và bình phục, đã đến Đan viện Biển Đức ở Montserrat, gần Barcelona, xưng tội, thay y phục đắt tiền bằng quần áo thô sơ, để lại thanh gươm trên bàn thờ dâng kính Đức Mẹ. Rồi thánh nhân đến thành Manresa ngày 25 tháng 3 năm 1522, sống trong một hang động 11 tháng. Chính tại đó, ngài trải qua những kinh nghiệm thiêng liêng khiến ngài viết cuốn Linh Thao, làm nền tảng cho linh đạo Ignatio.
Lúc 7 giờ rưỡi chiều ngày thứ sáu 30 tháng 7 vừa qua, Cha Bề trên Tổng quyền dòng Tên đã đồng tế Thánh lễ với Đức Hồng Y Juan José Omella, Tổng Giám Mục giáo phận Barcelona, Chủ tịch Hội Đồng Giám Mục Tây Ban Nha và nhiều Giám Mục khác tại Vương cung Thánh đường Santa María del Mar, nơi Thánh Ignatio đã ăn xin để giúp đỡ người nghèo.
Hôm sau, 31 tháng 7, cha Sosa đã cử hành thánh lễ tại Manresa lúc 7 giờ rưỡi cùng với các bề trên thuộc dòng Tên và khánh thành các bức tranh khảm của Linh Mục Marko Rupnik, nghệ nhân người Slovani, cùng dòng Tên, tại các nhà nguyện trong thánh đường Cova Sant Ignasi ở Manresa và mở cửa Năm Thánh Ignatio tại đây. Thánh lễ được truyền đi qua mạng cho toàn dòng (Vida Nueva 23/7/2021)
Năm Thánh Giacôbê tại Santiago de Compostela
Có tầm mức rộng lớn hơn, đó là Năm Thánh Giacôbê đang tiến hành tại Đền thánh Santiago de Compostela, Tây Bắc Tây Ban Nha, nơi có mộ thánh nhân, và được Đức Thánh Cha Phanxicô cho kéo dài đến cuối năm tới vì tình trạng đại dịch.
Năm Thánh Giacôbê đã được khai mạc ngày 31 tháng 12 năm ngoái, 2020, với nghi thức mở cửa Năm Thánh, và có chủ đề là “Hãy ra khỏi đất của bạn! Thánh Tông Đồ đang chờ đợi bạn”.
Trong nghi thức khai mạc, Đức Tổng Giám Mục Barrio sở tại, đã dùng búa bằng bạc đập 3 lần vào bức tường chặn lối vào phía sau Nhà Thờ Chính Tòa ở Quảng trường Quintana. Chiếc búa bằng bạc tượng trưng sự cam go của con đường dẫn đến Đền thờ, nơi có mộ của Thánh Giacôbê Tông đồ.
Dịp đó, Đức Thánh Cha Phanxicô đã gửi sứ điệp gửi đến Đức Tổng Giám Mục Barrio, trong đó ngài viết: “Theo vết thánh Tông Đồ Giacôbê, chúng ta bỏ lại đằng sau những thứ an ninh mà chúng ta bám víu, nhưng với một mục tiêu rõ rệt trong tâm trí, chúng ta không phải là những người lang thang, luôn quay chung quanh bản thân mà không đi tới đâu. Chính tiếng Chúa kêu gọi chúng ta, và trong tư cách là người lữ hành, chúng ta đón nhận tiếng Chúa trong thái độ lắng nghe và tìm kiếm, khởi sự cuộc hành trình này để gặp gỡ Thiên Chúa, tha nhân và chính bản thân chúng ta”.
Lẽ ra Năm Thánh Giacôbê sẽ kết thúc cuối năm 2021 này, nhưng vì đại dịch, nên Đức Thánh Cha Phanxicô đã cho kéo dài Năm Thánh này tới cuối năm 2022, để các tín hữu có thể tiến hành các cuộc hành hương một cách bình thường đến mộ thánh Giacôbe, theo một truyền thống có từ thời Trung Cổ.
Nhìn lại lịch sử
Thực vậy, thời Trung Cổ, mộ Thánh Giacôbê Tiền ở Santiago de Compostela được coi là nơi hành hương quan trọng đứng thứ 3 trong Giáo Hội sau Thánh Địa và Roma.
Santiago de Compostela hiện có gần 98.000 dân, là thành phố gốc Celtic. Tên thành phố phát xuất từ lưu truyền “Cánh đồng sao” – Campo Stella-, theo đó, có ngôi sao xuất hiện tại đây chỉ chỗ cất giữ hài cốt thánh Giacôbê tử đạo và được chôn cất tại Giêrusalem, nhưng được đưa tới đây một cách lạ lùng. Năm 813 Vua Alfonso 2, của miền Asturias và Galizia, cho xây một nhà thờ tại nơi tìm thấy hài cốt thánh nhân và giao cho các đan sĩ Biển Đức trông coi. Năm 997 nhà thờ và thành phố bị đạo binh Hồi giáo của Al Manssùr tàn phá, nhưng được vua Bermudo 2 tái thiết và biến thành nơi hành hương.
Năm Thánh Giacôbê Tông Đồ được Đức Giáo Hoàng Callisto 2 ấn định vào năm 1122. Và theo đặc ân được Đức Giáo Hoàng Alessandro 3 ban năm 1179, thì giáo phận Santiago de Compostela được mở Năm Thánh theo định kỳ, theo qui luật Năm Thánh được cử hành mỗi khi lễ tử đạo của Thánh Tông đồ 25 tháng 7 rơi vào một Chúa Nhật, như trường hợp năm nay 2021. Theo qui luật chung, Năm Thánh này diễn ra theo nhịp 6 năm, 5 năm, 6 năm, rồi 11 năm. Lần trước đây Năm Thánh Giacôbê Tông đồ đã diễn ra vào năm 2010. Nhân dịp đó, Đức Giáo Hoàng Biển Đức 16 đã đến viếng thăm Tây Ban Nha, ngài hành hương tại Đền thánh Giacôbê rồi bay tới thành phố Barcelona để thánh hiến Đền Thờ Thánh Gia nổi tiếng tại đây.
Cũng nên nhắc lại rằng, năm 1985 thành phố và Lộ trình hành hương Santiago được tổ chức UNESCO của Liên Hiệp Quốc tuyên bố là “Gia sản của nhân loại”.
Hành hương
Những tín hữu nào đến kính viếng nhà thờ nơi có mộ thánh Giacôbê, thì được hưởng ơn toàn xá theo những điều kiện thường lệ do giáo luật ấn định, nghĩa là xưng tội, rước lễ cùng ngày đến viếng thăm Nhà Thờ chính tòa Santiago, hoặc trong vòng 15 ngày trước hoặc sau đó tại bất kỳ nơi nào, và cầu nguyện theo ý Đức Thánh Cha.
Sự việc các tín hữu đi bộ theo các lộ trình nhất định, qua các cuộc hành hương như thế, đã giữ một vai trò rất quan trọng trong việc hình thành tinh thần và nền văn hóa của chính châu Âu. Cách đây 32 năm, Thánh Gioan Phaolô 2 Giáo Hoàng đã muốn đẩy mạnh truyền thống hành hương đó nên ngài đã triệu tập Ngày quốc tế giới trẻ lần thứ 4 tại Santiago de Compostela, với sự tham dự của nửa triệu các bạn trẻ châu Âu trong hai ngày 19 và 20 tháng 8 năm 1989. Các bạn trẻ này, khi trở về, đã trở thành những người phổ biến những kinh nghiệm thiêng liêng họ đã cảm nghiệm được trong cuộc hành hương tại đền thánh này.
Để xin được giấy chứng nhận đã hành hương đến Santiago de Compostela, tín hữu cần phải chứng tỏ mình đã đi bộ ít nhất 100 cây số, hoặc 200 cây số bằng xe đạp.
Cao điểm Năm Thánh Giacôbê 2021
Chúa nhật tuần trước, 25 tháng 7 năm 2021, Đức Cha Julian Barrio Barrio, Tổng Giám Mục giáo phận Santiago de Compostela sở tại, đã cử hành Thánh lễ trọng thể tại nhà thờ chính tòa địa phương, với sự hiện diện của Quốc vương Felipe và Hoàng hậu Letizia của Tây Ban Nha cùng các tín hữu. Trong số các vị đồng tế có Đức Hồng Y Antonio María Rouco, nguyên Tổng Giám Mục giáo phận thủ đô Madrid và trước đó ngài từng là Tổng Giám Mục Santiago de Compostela, và Đức Tổng Giám Mục José Rodriguez Carballo dòng Phanxicô, Tổng thư ký Bộ các dòng tu, vốn là người địa phương.
Trong bài giảng, Đức Tổng Giám Mục Barrio khẳng định rằng “Năm Thánh Giacôbê” thực là “một thời điểm ân phúc, chữa lành và gặp gỡ… Thánh Giacôbê nhắc nhớ chúng ta về sự cần thiết phải đồng hóa với lịch sử và con người của Chúa Kitô, trong sự kiên nhẫn tìm kiếm chân lý để thăng tiến nền văn hóa chăm sóc chung, giúp chúng ta hiểu sự hiệp nhất và lịch sử của các dân tộc ở Tây Ban Nha, được kết cấu theo những gì là chung cho hết mọi người và những điều đặc thù của mỗi người”.
Đức Tổng Giám Mục Barrio đã phó thác cho sự chuyển cầu của Thánh Tông Đồ Giacôbê tất cả các dân tộc ở Tây Ban Nha, để họ có thể duy trì một sự sống chung huynh đệ, không quên những nguồn cội của mình. Ngài cũng đặc biệt cầu nguyện cho tất cả các nạn nhân Covid-19, các nhân viên y tế đang ở tuyến đầu và những người đã thiệt mạng vì bạo lực vô lý.
Tại Tây Ban Nha, tính đến ngày 29 tháng 7 vừa qua có gần 4 triệu 400 ngàn người bị lây nhiễm và 81.400 người chết.
Nguồn: vaticannews.va/vi/