Kính nhớ ông bà tổ tiên
Lc 1,67-75
Khi ấy, Dacaria, cha của Gioan, được đầy Thánh Thần, liền nói tiên tri rằng: “Chúc tụng Thiên Chúa của Israel, vì Chúa đã viếng thăm và cứu chuộc dân Người. Chúa đã gầy dựng cho chúng ta một uy quyền cứu độ. trong nhà Ðavít là tôi tớ Chúa, như Người đã phán qua miệng các thánh nhân từ ngàn xưa, là tiên tri của Chúa; để giải phóng chúng ta khỏi quân thù, và khỏi tay những người ghen ghét chúng ta; để tỏ lòng từ bi với tổ tiên chúng ta, và nhớ lại lời thánh ước của Người: lời minh ước mà Người tuyên thệ, với Abraham tổ phụ chúng ta, rằng: Người cho chúng ta không còn sợ hãi, sau khi thoát khỏi tay quân thù, được phục vụ trước tôn nhan Người, trong thánh thiện và công chính trọn đời chúng ta”.
(Nguồn: Uỷ ban Thánh Kinh / HĐGMVN)
“Chúa tỏ lòng từ bi với tổ tiên chúng ta, và nhớ lại lời thánh ước của Người.” (Lc 1, 72)
– Bài đọc I (Hc 44,1.10-15)
– Ðáp ca (Tv 128)
– Tin Mừng (Lc 1,67-75)
– Bài đọc II (Ep 6,1-4.18-23)
I. DẪN VÀO THÁNH LỄ
Anh chị em thân mến
Dân tộc Việt Nam vốn trọng Ðạo Hiếu, cho nên trong những ngày Tết vui vẻ, chúng ta vẫn không quên Ông Bà Tổ Tiên của mình đã qua đời. Trong Thánh Lễ ngày Mồng Hai Tết hôm nay, chúng ta đặc biệt cầu nguyện cho các ngài; đồng thời cũng cầu xin Chúa giúp chúng ta sống tốt để làm các ngài được vui lòng, đó chính là cách thể hiện lòng hiếu thảo đúng nhất.
II. GỢI Ý SÁM HỐI
- Chúng ta đã không hiếu thảo đủ với Ông Bà Cha Mẹ chúng ta khi các ngài còn sống.
- Chúng ta không thường xuyên cầu nguyện cho những ông bà cha mẹ đã quá cố.
- Chúng ta đã làm nhiều điều mà nếu ông bà cha mẹ chúng ta thấy được chắc hẳn sẽ không vui lòng.
III. GỢI Ý GIẢNG
Kính nhớ Tổ Tiên
Một nhà văn Việt Nam, về cuối đời, chắc là để cho có vẻ giống với các cây đại thụ trong khu rừng văn học nhân loại, đã tuyên bố cái gọi là “Nhân sinh quan của tôi”, trong đó, có câu viết: “Ðời sống tự nó vô ý nghĩa, trừ ý nghĩa truyền chủng”. Vô hình trung, ông đã nhận ra một trong những ý nghĩa của cuộc đời là truyền lưu sự sống. Ông bà để lại sự sống cho cha mẹ. Cha mẹ tặng lại sự nghiệp cho chúng ta. Ðến lượt chúng ta truyền lưu sự sống và sự nghiệp cho con cái. Cứ thế lưu truyền từ đời này đến đời kia.
Lòng biết ơn ông bà tổ tiên đã vun trồng cây sự sống cho thế hệ đời sau, là nội dung của phong tục thờ cúng tổ tiên, mà các dân tộc Châu Á, đặc biệt là dân tộc ta, rất coi trọng.
Thánh Augutinh cũng đã viết về sự truyền thừa các thế hệ một cách hình tượng như sau: “Các ngài thấy, các thế hệ loài người trên mặt đất cũng giống như những chiếc lá trên cành cây, luôn luôn xanh tươi. Trái đất này cũng mang những con người, như cây mang những chiếc lá. Trái đất đầy dẫy những con người kế tiếp nhau, người này chào đời, trong khi người kia vẫy tay giã biệt. Cây không bao giờ cởi bỏ bộ áo màu xanh của mình, nhưng xin hãy nhìn xuống gốc cây: các ngài đang đạp trên một tấm thẩm đầy những chiếc lá khô mục” (Enarratio in Psalmum 101).
Người tín hữu Công giáo Việt Nam nào cũng có lòng biết ơn và kính nhớ tổ tiên của mình. Bàn thờ ông bà cha mẹ nhà nào cũng luôn hoa hương nhang khói chân thành ấm cúng. Ngày xuân ngày tết lại là dịp đặc biệt gợi nhớ đến công lao các vị tiền bối trong gia đình họ mạc. Hội thánh Việt Nam đã dành ngày mùng hai tết để kính nhớ tổ tiên và ông bà cha mẹ. Nhớ đến công lao sinh thành dưỡng dục của các ngài, chúng ta tỏ lòng biết ơn các ngài và chân thành tâm nguyện sẽ tiếp tục sự nghiệp còn dang dỡ của các ngài, lo vun trồng tươi tốt những cây non là các thế hệ đến sau, để cho cây nhân sinh của dòng họ ta mãi mãi xanh tươi và đơm nhiều hoa trái, đóng góp với sự tốt tươi chung của rừng cây nhân loại. (CgvDt, số đặc biệt Giáng sinh ’99)
IV. LỜI NGUYỆN CHO MỌI NGƯỜI
Chủ tế: Anh chị em thân mến, Chúa đã dạy chúng ta phải luôn hiếu thảo với ông bà cha mẹ, khi các ngài còn sống cũng như khi đã qua đời. Chúng ta cùng dâng những lời cầu nguyện sau đây:
1. Hội thánh luôn khuyến khích chúng ta phải nhớ ơn ông bà cha mẹ và các ân nhân đã qua đời / Xin cho mọi người trong Hội thánh luôn làm gương cho mọi người chung quanh về lòng biết ơn đối với những người đã qua đời.
2. Truyền thống của dân tộc Việt Nam có những ngày tảo mộ, ngày giỗ, để tỏ lòng kính nhớ ông bà tổ tiên / Xin cho các nhà cầm quyền trong dân tộc luôn cổ võ và duy trì truyền thống tốt đẹp này.
3. Nhờ sự hiệp thông trong Hội thánh giữa các người còn sống với những người đã qua đời / Xin cho những người đã qua đời mà không có ai nhớ cầu nguyện cho / sớm được hưởng phúc trường sinh với Chúa.
4. Tham dự Thánh lễ là việc làm tốt đẹp nhất để cứu giúp các linh hồn còn đang phải luyện tội / Xin cho anh chị em trong họ đạo chúng ta biết sốt sắng tham dự Thánh lễ / để đền ơn trả nghĩa cho ông bà cha mẹ đã qua đời.
Chủ tế: Lạy Chúa, nhờ lời cầu nguyện và Thánh lễ chung con dâng lên Thiên Chúa hôm nay, xin Chúa thương giải thoát các linh hồn còn đang phải luyện tội / để sớm về nơi an nghỉ muôn đời với Chúa. Chúng con cầu xin nhờ Ðức Kitô Chúa chúng con.
V. TRONG THÁNH LỄ
– Trước kinh Lạy Cha: Ngoài ông bà cha mẹ dưới đất, chúng ta còn có Thiên Chúa là Cha trên trời. Ngài là Cha của chúng ta mà cũng là Cha của Ông bà cha mẹ chúng ta. Giờ đây chúng ta hãy cầu xin Cha trên trời thương đến ông bà tổ tiên của chúng ta đã qua đời, và xin cho một ngày nào đó, tất cả chúng ta sẽ cùng sum họp trong Nhà Cha trên trời.
VI. GIẢI TÁN
Lấy công thức ban phép lành cuối lễ cách long trọng trong Sách lễ Rôma, trang 576.
Lạy Chúa, Chúa là cội nguồn đích thật của muôn loài, là nguồn gốc mọi gia tộc trên trời dưới đất. Chúa dạy con phải thảo hiếu, biết ơn các bậc tiền nhân, ông bà cha mẹ.
Xin ban cho các ngài, những người đã qua đời, được thanh tẩy khỏi mọi vướng mắc đối với tình yêu vô biên của Chúa, để các ngài sớm hưởng thánh nhan Chúa.
Xin ban cho các ngài, những người còn sống, được khang ninh, trường thọ, nên gương mẫu mực cho con cháu trong mọi việc thiện hảo.
Xin ban cho con sức mạnh và lòng nhẫn nại, để con có thể mau mắn gánh vác tuổi già của ông bà cha mẹ con trong năm mới này.
Xin ban cho con tình yêu và niềm hy vọng, để con sẵn sàng hy sinh nêu gương lành cho con cháu trong gia đình con.
Ngõ hầu, mọi người trong gia đình con “trung thành giữ vững các điều giao ước”, và “dòng dõi chúng con được muôn đời tồn tại” như lời Chúa hứa. Amen.