Làm thế nào thế giới kỹ thuật số có thể trở thành phương tiện truyền đạt đức tin?

Ngày Năm Thánh các nhà truyền giáo kỹ thuật số các những người Công giáo có ảnh hưởng đã kết thúc sau hai ngày diễn ra các sinh hoạt với khoảng 1.100 người tham dự trực tiếp tại Roma.

Đức Hồng y Parolin: “Đổi mới môi trường kỹ thuật số”

Đức Hồng y Parolin mở đầu bài phát biểu bằng cách suy tư về mục đích và mục tiêu của mạng xã hội. Trước hết là cung cấp thông tin. Nhưng ngài xác định rằng, “điều làm nên con người chúng ta chính là khả năng tự đặt câu hỏi cho chính mình”. Và câu hỏi thách thức mọi người ngày nay là: làm thế nào thế giới kỹ thuật số, vốn đang nhanh chóng chuyển đổi động lực xã hội, có thể trở thành phương tiện truyền đạt đức tin? Ngài nhắc lại rằng những con đường mà Giáo hội đã đi qua là những con đường “ở trong thế gian nhưng không thuộc về thế gian”, sống trong thời gian mà không thuộc về nó. Vì lý do này, cộng đoàn Giáo hội không thể thụ động trước những thay đổi mang tính thời đại này, nhưng được kêu gọi có thái độ đối thoại và truyền giáo. Ngài nhận xét rằng công nghệ không còn chỉ là một công cụ trong số những công cụ khác nữa: nó đã trở thành một ngôn ngữ, một cách để sống trên thế giới. Do đó, Giáo hội không được áp dụng “những khuôn mẫu có sẵn” mà phải nuôi dưỡng sự sáng tạo.

Việc truyền giáo không thể bị giới hạn trong vấn đề kỹ thuật hay giáo dục, vì công nghệ số ngày nay đại diện cho chiều kích thực sự của tư duy và giao tiếp. Vấn đề không phải là phát triển chiến lược mà là đảm bảo sự hiện diện thấm nhuần tính nhân văn. “Thực hiện sứ mạng kỹ thuật số có nghĩa là chấp nhận nhịp điệu, những vết thương, những câu hỏi và mục tiêu theo đuổi của những người sống trong không gian đó, mà không đầu hàng sự ẩn danh, hời hợt hoặc những cám dỗ của việc tự quảng bá”. Sự đóng góp chân thực nhất mà mỗi người chúng ta có thể mang lại cho môi trường kỹ thuật số chính là tầm nhìn liên quan đến con người, được sinh ra từ “hình ảnh và đền thờ của Chúa Ba Ngôi”. Việc truyền giáo luôn đòi hỏi một phong cách Kitô giáo, coi trọng những cuộc gặp gỡ chân thực hơn là những cuộc thảo luận suông, và coi trọng sự thật hơn là sự tự mãn. Loan báo Tin Mừng không phải là đặc quyền dành riêng cho những người thành thạo các công cụ kỹ thuật số, mà là trách nhiệm của mọi người. Tại Panama, nhân Ngày Giới trẻ Thế giới 2019, Đức Giáo hoàng Phanxicô đã định nghĩa Đức Maria là “người có ảnh hưởng của Thiên Chúa”; Đức Lêô XIV kêu gọi công nhận “ý nghĩa thực sự của cuộc sống” thay vì “cung cấp các dữ liệu”. Đức Hồng y Parolin kết luận rằng thách thức ngày nay chính là: “Đổi mới môi trường kỹ thuật số”.

Đức Tổng Giám mục Fisichella: Cùng khám phá lại giá trị của sự thinh lặng trong việc lắng nghe

“Khi chúng ta nói về việc loan báo Tin Mừng, chúng ta có xu hướng tập trung vào nội dung và thường quên mất ai là người loan báo và ai là người được loan báo”. Với những lời này, Đức Tổng Giám mục Fisichella, trưởng ban tổ chức Năm Thánh 2025, thu hút sự chú ý đến chiều kích tương quan và cá nhân của sứ điệp Kitô giáo. Ngài nhắc lại rằng thuật ngữ “Phúc Âm” xuất hiện lần đầu tiên trong sách tiên tri Isaiah, ám chỉ đến những người lính canh công bố việc giải phóng khỏi chế độ nô lệ. Theo nghĩa này, hình ảnh ngày nay có sức mạnh mới: nhờ có internet, các khuôn mặt trở nên rõ ràng hơn. “Đẹp thay bước chân của anh chị em, những người mang tin vui của Phúc Âm! Đừng bao giờ sợ khẳng định rằng hy vọng có một khuôn mặt, có một tên gọi: đó là Chúa Giêsu Kitô.” Trước sứ vụ loan báo Tin Mừng, khát khao khám phá điều gì đó đích thực vẫn luôn mạnh mẽ.

Đức Tổng Giám mục Fisichella thừa nhận: “Anh chị em đã tạo được chỗ cho mình và đây cũng là sự hài lòng cho cộng đoàn Kitô giáo”. Bước đầu tiên cần thực hiện, ngài nói tiếp, là nhận ra rằng “chúng ta là công cụ, chứ không phải là mục đích của ân sủng”. Trong Tông huấn Evangelii Nuntiandi, Thánh Phaolô VI đã viết rằng thế giới không còn thích lắng nghe những thầy dạy nữa mà là những chứng nhân. Ngày nay, Đức Tổng Giám mục nhấn mạnh – thế giới không lắng nghe những người có sức ảnh hưởng như vậy, mà lắng nghe họ khi họ là nhân chứng. Một nhiệm vụ thiết yếu khác là giúp khám phá lại giá trị của sự thinh lặng – “dù có vẻ nghịch lý” – như một điều kiện để lắng nghe chân thực. Chỉ bằng cách này, chúng ta mới có thể thực sự học cách cảm nhận cảm xúc của người khác. Cuối cùng, ngài đưa ra một lời cảnh báo: “Chúng ta thường có thói quen phán xét, nói rằng khi chúng ta còn trẻ mọi thứ tốt đẹp hơn. Đây là một sai lầm”. Do đó, ngài mời gọi hãy lắng nghe cẩn thận những gì đang được truyền đạt ngày nay, không có định kiến và với tấm lòng cởi mở.

Tổng trưởng Bộ Truyền thông cảnh báo về nguy cơ biến cộng đồng thành công chúng và công chúng thành hàng hóa

Các tham dự viên Ngày Năm Thánh các nhà truyền giáo kỹ thuật số cũng lắng nghe chia sẻ của tiến sĩ Paolo Ruffini, Tổng trưởng Bộ Truyền thông, nhấn mạnh vai trò của Giáo hội trong thế giới hiện đại đầy thách thức. Ông khẳng định rằng dù sống trong thời đại số hóa với đầy hứa hẹn và rủi ro, Giáo hội vẫn gắn kết không phải qua các thuật toán hay chatbot mà qua các con người thực sự. Mạng lưới này không hoàn hảo, nhưng hiệp nhất trong Bí tích Rửa tội, với mỗi người không đặt mình ở trung tâm mà mong muốn làm vinh danh Chúa Giêsu.

Ông đề cập đến những vấn đề cấp bách như thông tin sai lệch, sự tan rã xã hội và sự cô lập, đồng thời cảnh báo về sự căng thẳng giữa việc tìm kiếm ý nghĩa và sự vô nghĩa trong xã hội hiện nay. Giáo hội cần phải có hiểu biết về truyền thông và đào tạo để điều hướng môi trường mới một cách nhận thức và có trách nhiệm.

Ông cũng cảnh báo về nguy cơ biến cộng đồng thành công chúng và công chúng thành hàng hóa, đồng thời kêu gọi chống lại chủ nghĩa tiêu thụ và xây dựng một nền văn hóa cộng đồng, chống lại chủ nghĩa cá nhân. Ông đề xuất một mối quan hệ mới giữa người có ảnh hưởng và người “follow” họ, lấy mô hình “Hãy đến và theo tôi” như mô hình Kitô giáo để khôi phục chiều sâu của tình bạn và sự chia sẻ chân thành, tạo ra mối quan hệ bình đẳng và nhân văn.

Ngày thứ nhất kết thúc với giờ Chầu Thánh Thể và phụng vụ sám hối do Đức Hồng y José Cobo Cano, Tổng Giám mục Madrid, chủ sự.

Nguồn: vaticannews.va/vi/