Trong buổi đọc kinh Truyền Tin trưa chúa nhật 23-12-2018 với hơn 20 ngàn tín hữu tại Quảng trường Thánh Phêrô, ĐTC đề cao mẫu gương tin tưởng và yêu thương của Mẹ Maria.
Bài huấn dụ trước khi đọc kinh
Trong bài huấn dụ trước khi đọc kinh, ngài diễn giải về bài Tin Mừng chúa nhật thứ 4 mùa vọng năm C, thuật lại cuộc viếng thăm của Đức Trinh Nữ Maria, sau khi được sứ thần Chúa truyền tin. Mẹ vội vã lên đường viếng thăm bà chị họ Elisabeth cao niên, như được thuật lại trong Tin Mừng theo thánh Luca (1,39-45):
Ngắm nhìn gương tin yêu của Mẹ
Phụng vụ chúa nhật thứ tư mùa vọng hôm nay đặt lên hàng đầu hình ảnh Đức Mẹ Maria, trong khi chờ đợi sinh Chúa Giêsu, Đấng Cứu Thế. Chúng ta hãy ngắm nhìn Mẹ, mẫu gương đức tin và đức ái; và chúng ta có thể tự hỏi: Đâu là những tư tưởng của Mẹ trong những tháng chờ đợi ấy? Câu trả lời đến từ đoạn Tin Mừng hôm nay, trình thuật cuộc viếng thăm của Mẹ Maria nơi bà chị họ Elisabeth cao tuổi (Xc Lc 1,39-45). Sứ thần Gabriel đã tỏ cho Mẹ biết bà Elisabeth đang chờ đợi một người con và đã có thai đến tháng thứ 6 (Xc Lc 1,26.36). Khi ấy Đức Trinh Nữ đã chịu thai Chúa Giêsu do hoạt động của Thiên Chúa, Mẹ vội vã ra đi khỏi Nazareth, miền Galilea, để đến miền núi xứ Giudea, và thăm bà chị họ.
Chào thăm bà chị họ Elisabeth
Tin Mừng kể lại: ”Khi vào nhà ông Zacaria, Mẹ chào bà Elisabeth” (v.40). Chắc chắn Mẹ chúc mừng bà chị họ vì được làm mẹ, cũng như bà Elisabeth chào Mẹ Maria và nói: ”Em là người có phúc trong các phụ nữ và người con hoa trái trong lòng em cũng được chúc phúc! Bởi đâu chị được Mẹ của Chúa đến thăm?” (vv.42-43). Và bà ca ngợi niềm tin của Mẹ Maria: ”Phúc cho người đã tin nơi sự viên mãn điều Chúa đã nói” (v.45). Và thật là hiển nhiên sự trái nghịch giữa Mẹ Maria người đã tin và Ông Zacaria, chồng bà Elisabeth, người đã nghi ngờ, không tin nơi lời hứa của Thiên Thần và vì thế ông bị câm cho đến khi Gioan sinh ra. Đó là điều tương phản.
Cuộc gặp gỡ soi sáng mầu nhiệm Thiên Chúa gặp con người
ĐTC nhận xét rằng: ”Giai thoại này giúp chúng ta đọc mầu nhiệm cuộc gặp gỡ giữa con người và Thiên Chúa dưới một ánh sáng rất đặc biệt. Một cuộc gặp gỡ không phải dưới dấu hiệu những biến cố lạ lùng, nhưng đúng hơn dưới dấu hiệu đức tin và đức ái. Thực vậy, Mẹ Maria là người có phúc vì đã tin: cuộc gặp gỡ với Thiên Chúa là kết quả của đức tin. Trái lại, Ông Zacaria không tin nên đã bị câm điếc, để được lớn lên trong đức tin qua thời kỳ thinh lặng dài như thế: nếu không có đức tin thì điều không thể tránh được, đó là ta điếc đối với tiếng nói an ủi của Thiên Chúa; và chúng ta không thể nói lên những lời an ủi và hy vọng cho các anh chị em chúng ta. Và chúng ta thấy điều đó hằng ngày: những người không có đức tin hoặc chỉ có một niềm tin yếu ớt, khi họ phải đến gần một người chịu đau khổ, họ nói những lời cho qua, nhưng không đi tới tận tâm hồn vì họ không có sức mạnh. Họ không có sức mạnh vì họ không tin, và nếu không có đức tin thì không có được những lời đi đến tận tâm hồn người khác.
Liên hệ giữa đức tin và đức ái
”Đức tin được nuôi dưỡng trong đức ái. Thánh Sử Tin Mừng kể lại rằng ”Maria đứng dậy và vội vã lên đường” (v.39) đến gặp bà Elisabeth. “Mẹ đứng dậy”: đó là một cử chỉ đầy ân cần. Lẽ ra Đức Maria có thể ở lại nhà để chuẩn bị sinh con, nhưng trái lại Mẹ chăm lo cho những người khác trước khi cho bản thân, qua những cử chỉ đó Mẹ chứng tỏ mình đã là môn đệ của Chúa mà Mẹ mang trong lòng. Biến cố Chúa Giêsu sinh ra bắt đầu như thế, với một cử chỉ bác ái đơn sơ; vả lại đức bác ái chân chính luôn luôn là thành quả lòng yêu mến Thiên Chúa”.
Tin Chúa dẫn đến sự phục vụ tha nhân
”Tin mừng về cuộc viếng thăm của Mẹ Maria nơi bà Elisabeth chuẩn bị chúng ta sống tốt đẹp lễ Giáng Sinh, thông truyền cho chúng ta năng động của đức tin và đức ái. Năng động này là hoạt động của Chúa Thánh Linh: là Thánh Thần tình Yêu làm cho cung lòng trinh khiết của Mẹ Maria mang thai và thúc đẩy Mẹ chạy đi phục vụ bà chị họ cao tuổi. Đó là một động thái đầy vui mừng, như ta thấy trong cuộc gặp gỡ giữa hai bà mẹ, tất cả là một bài ca vui mừng hân hoan trong Chúa, Đấng thực hiện những điều cao cả với những người bé nhỏ tín thác nơi Ngài. Xin Đức Trinh Nữ Maria giúp cho chúng ta được ơn sống Lễ Giáng Sinh hướng ra ngoài, nhưng không bị phân tán; ở chỗ đứng trung tâm không phải là cái tôi của mình, nhưng là Chúa Giêsu và anh chị em, nhất là những người đang cần được một bàn tay cứu giúp. Như thế chúng ta đã dành chỗ cho Đấng là Tình Thương, ngày hôm nay muốn nhập thể và đến ở giữa chúng ta”.
Trần Đức Anh OP
(VaticanNews 23.12.2018)