Kinh mân côi đã đánh bại những kẻ lạc giáo như thế nào?

Mẹ Maria nói với Thánh Đaminh rằng chuỗi Mân Côi là “cỗ máy phá thành” dành cho những lạc thuyết. Đức Mẹ đang hàm ý điều gì?

Điều mang lại sự sắc bén nhất cho chuỗi Mân Côi chính là cấu trúc của chuỗi hạt này, tôi không nói đến sự lặp lại hay việc sắp xếp các kinh nguyện, nhưng là sự chiêm niệm cầu nguyện dựa trên những mầu nhiệm cuộc đời, cuộc khổ nạn và sự phục sinh của Chúa Kitô. Khi chiêm ngắm những mầu nhiệm này, mỗi người được huấn giáo bởi chính những mầu nhiệm ấy. Kinh Mân Côi không chỉ là một lời nguyện, nó còn là một bài giáo lý. Việc này hình thành một lý trí được đặt trong sự thật và một con tim đắm mình trong tình yêu.

Đây chính xác là lý do tại sao chuỗi Mân Côi hoàn toàn hữu hiệu trong việc chống lại bè rối Cathar (những người theo lạc thuyết Albi). Giáo thuyết của họ không chỉ sai lệch về luân lý hoặc triết học mà còn chối bỏ mầu nhiệm Nhập thể, các bí tích, và sự tốt lành của công trình tạo dựng. Họ bác bỏ đời sống hôn nhân và việc sinh sản, và nếu một đứa trẻ được sinh ra, nó cũng không thể được rửa tội. Điều chúng ta sẽ xét đến là cách thức từng mầu nhiệm kinh Mân Côi tháo cởi những sai lạc đó không chỉ bởi lý lẽ tranh luận, nhưng bởi việc dẫn đưa linh hồn tới sự sáng tỏ của mặc khải của Thiên Chúa.

Chúng ta hãy cùng xem xét từng mầu nhiệm và cách thức những mầu nhiệm này trực tiếp đánh bại các lạc thuyết của bè rối Cathar.

Năm sự Vui: Khẳng định sự thiện hảo của Sáng tạo và Nhập thể.

Những người theo lạc thuyết Cathar đã tin rằng thế giới vật chất là xấu xa – một nhà tù được tạo ra bởi các thần thấp kém hoặc quỷ dữ. Thân xác con người cần phải thoát ra khỏi chứ không phải để thánh hiến. Đời sống hôn nhân, việc sinh sản, thậm chí cả các bí tích được xem như một phần của trật tự vật lý hư hoại.

Nhưng các Mầu nhiệm Vui đã tuyên bố rõ ràng một điều hoàn toàn ngược lại:

– Mầu nhiệm thứ nhất: Biến cố truyền tin – Thiên Chúa làm người. Chính Người đã mặc lấy xác phàm. Người không hề xa rời thụ tạo, Người bước vào trong đó. Lời truyền tin của thiên thần Gabriel cho Đức Maria hoàn toàn bác bỏ tư tưởng cốt lõi trong vũ trụ luận của nhóm Cathar.

– Mầu nhiệm thứ hai: Sự thăm viếng – Đức Maria mang trong mình Con Thiên Chúa, mang Hòm Bia giao ước mới đến cho bà Elizabeth. Gioan Tẩy giả nhảy lên trong dạ mẹ – một hài nhi chưa chào đời đã đón chào sự hiện diện của Thiên Chúa Nhập thể. Sự sống trong cung lòng của người nữ là một điều linh thiêng, chứ không phải là một sự giam cầm.

– Mầu nhiệm thứ ba: Biến cố Giáng sinh – Ngôi lời trở nên xác phàm và ở giữa chúng ta. Đức Kitô không được giáng sinh trong vinh quang thiên giới nhưng trong một gia đình nhân loại thực thụ, bên những con người bằng xương bằng thịt với đầy đủ niềm vui và khổ đau.

– Mầu nhiệm thứ bốn: Dâng Chúa Giêsu trong đền thờ – Chúa Giêsu được dâng hiến trong Đền thánh đúng theo Lề luật. Người bước vào nghi thức và khuôn mẫu của Cựu ước trong việc xác quyết sự nối kết giữa xác phàm và đức tin.

– Mầu nhiệm thứ năm: Tìm được Chúa Giêsu trong Đền thánh – Ngôi lời nhập thể học hỏi, đối thoại và lắng nghe. Thiên Chúa nhập thể đang ở giữa các thầy dạy. Việc học tập và luận lý của con người không phải là một sự giam cầm nhưng là con đường để dẫn đến sự thật. 

Mỗi mầu nhiệm đều khẳng định phẩm giá của vật chất, của thân xác, của tương quan nhân loại, của giao ước và của một tư tưởng rằng Thiên Chúa tỏ lộ chính mình một cách hữu hình. Tất cả đều đánh thẳng vào trọng tâm tư tưởng coi thường thế giới vật chất của lạc giáo Cathar.

Năm sự Thương: Đón nhận Thân xác và Thánh giá

Những người theo lạc giáo Cathar từ chối cuộc khổ hình thập giá và xem đó như là một điều không có thật (vì họ không tin rằng Đức Kitô có một thân xác thực sự). Chúa Giêsu của họ không hề chịu đau khổ, không chịu chết và tất nhiên không phục sinh thân xác.

Thế nhưng các Mầu nhiệm Thương lại tỏ hiện một Thiên Chúa yêu thương cho đến hơi thở cuối cùng:

– Mầu nhiệm thứ nhất: Chúa Giêsu lo buồn đổ mồ hôi máu – Chúa Kitô chịu đựng sức nặng của đau khổ. Người đổ mồ hôi máu. Đây không phải là ảo ảnh. Thiên Chúa nhập thể đã kinh qua sự sợ hãi và đau buồn trong thân phận con người.

– Mầu nhiệm thứ hai: Chúa Giêsu chịu đánh đòn – Thân xác không phải là thứ tội lỗi – nhưng ở đây, thân xác Chúa chịu tổn thương, chịu đánh đập, chịu tan nát thịt xương để chữa lành cho chúng ta. Nỗi đau đớn thể xác của Đức Kitô cứu chuộc thế giới vật chất.

– Mầu nhiệm thứ ba: Chúa Giêsu chịu đội mão gai – Ngay cả khi trong sự sỉ nhục, Vương quyền của Đức Kitô vẫn chiếu tỏa. Lạc giáo Cathar nhìn đau khổ thế gian như là một điều vô nghĩa, nhưng đối với người Kitô giáo, đó là một sự cứu chuộc.

– Mầu nhiệm thứ tư: Chúa Giêsu vác Thánh giá – Đường lên đồi Calvê không phải là đường trốn chạy, nhưng là đường đón nhận. Thánh giá không phải để chối từ nhưng là để được chấp nhận và được thánh hiến bởi tình yêu.

– Mầu nhiệm thứ năm: Đức Kitô chịu đóng đinh – Chúa Giêsu đã chết thật trong một thân xác thật. Cái chết đó có máu, có cái khát, có sự thống khổ – và vượt lên trên tất cả, có sự tha thứ và lòng xót thương. Thánh giá là đỉnh cao của sự Nhập thể, chứ không phải là một sai lầm của Thiên Chúa.

– Năm sự Thương hoàn toàn đánh bại thuyết nhị nguyên của lạc giáo Cathar. Chúa Giêsu không chỉ trông giống như con người – Chúa Giêsu đã là con người. Và những đau khổ của người không phải là tình cờ – đó là những cách thức để Thiên Chúa cứu chuộc thế gian.

Năm sự Mừng: Đánh bại sự chết và phục hồi mọi Thụ tạo.

Nếu lạc giáo Cathar xem thường vật chất, họ dĩ nhiên cũng xem thường sự phục sinh thân xác. Đối với họ, sự cứu rỗi phải mang ý nghĩa thoát khỏi thân xác chứ không phải sự vinh thăng của nó.

Thế nhưng các Mầu nhiệm Mừng tỏ lộ một chân lý:

– Mầu nhiệm thứ nhất: Chúa Giêsu sống lại – Chính Người phục sinh thân xác. Ngôi mộ trống, Người ăn uống với các môn đệ. Sự phục sinh không phải là một ẩn dụ thiêng liêng nhưng là một lời biện hộ cho toàn thể nhân tính của Chúa Giêsu.

– Mầu nhiệm thứ hai: Chúa Giêsu lên trời – Thân xác của Chúa Kitô được đưa về trời. Thân xác không bị vứt bỏ lại, nó được nâng lên.

– Mầu nhiệm thứ ba: Chúa Thánh Thần hiện xuống – Chúa Thánh Thần hiện xuống trên các tông đồ là những con người bằng xương bằng thịt, nhưng Thần Khí ấy làm nên sức mạnh của Hội Thánh. Thời đại của Hội Thánh bắt đầu bằng ngôn ngữ, lửa nhiệt huyết và sự tuyên bố ở những nơi công cộng.

– Mầu nhiệm thứ tư: Đức Chúa Trời cho Đức Mẹ lên trời – Người môn đệ đầu tiên được đưa về trời, cả hồn lẫn xác. Một người phụ nữ, một người mẹ, một tạo vật bằng xương bằng thịt đã được tôn vinh.

– Mầu nhiệm thứ năm: Đức Chúa Trời thưởng Đức Mẹ trên trời – Không như một nữ thần hay một ngẫu tượng, nhưng là một Nữ vương Thiên đàng, Mẹ được tôn vinh, được siêu thăng và Mẹ vẫn là một con người.

Các mầu nhiệm này làm câm lặng nỗi sợ hãi thân xác và thế gian của phái Cathar. Điều này thể hiện rằng sự cứu chuộc không đến từ việc khước từ thụ tạo nhưng bằng việc tái tạo chúng từ bên trong. Thân xác không phải là ngục tù nhưng là một ngôi đền được để dành cho vinh quang.

Một nền giáo lý sống động nơi những tràng chuỗi

Như thế, chuỗi Mân Côi còn hơn cả một lời nguyện – nó trở thành một lời rao giảng. Mỗi kinh Kính mừng là một nhịp đập vang vọng lại những chân lý của kinh Tin kính. Mỗi chục kinh là một bài học trong mầu nhiệm Nhập thể, mầu nhiệm Cứu chuộc và Vinh quang Thiên Chúa. Không có gì lạ lùng khi thánh Đaminh dùng kinh Mân Côi để giảng thuyết cho những tâm trí bị lạc lối trong bóng tối thiêng liêng. Ở nơi mà kho tàng thần học cao sâu không thể chạm đến, kinh Mân Côi sẽ làm cho các tâm hồn nhìn thấy Chúa Kitô bằng đôi mắt đức tin.

Thật đáng chú ý khi cấu trúc của kinh Mân Côi phản chiếu cấu trúc của Tin mừng. Đó không chỉ là những lời dạy của Chúa Giêsu được nhấn mạnh, nhưng là cả cuộc đời của Người. Những mầu nhiệm không là những học thuyết mơ hồ, nhưng là những biến cố được tỏ lộ để đương đầu với sự dối trá bằng việc vén mở sự thật.

Ngày nay, những kẻ lạc giáo vẫn rao truyền xung quanh chúng ta: sự phủ nhận mầu nhiệm Nhập thể, sự chối từ phẩm giá con người, sự hoang mang về đau khổ, và sự khinh miệt đối với thân xác. Và kinh Mân Côi vẫn thi hành sứ vụ của mình – không chỉ như một phép màu nhưng là sự chiêm niệm, sự huấn luyện, và sự hiệp thông. Trong một thể giới bị quyến rũ bởi ánh sáng giả tạo, kinh Mân Côi vẫn giữ trong tay ngọn đuốc sáng.

Thánh Đaminh biết điều này, người không chỉ trao cho chúng ta những lời để nói mà còn cả những mầu nhiệm để sống.

Chuyển ngữ: Quang Sáng

Chuyển ngữ từ: catholicexchange.com