Vào lúc 17g00 ngày 4/7/2015, Đức Cha Giuse Giám Mục Giáo Phận Nha Trang chủ tế thánh lễ Chúa nhật XIV thường niên, đồng thời kỷ niệm 58 năm Giáo phận Nha Trang được thành lập.
Trở về nguồn: một vài móc lịch sử đáng ghi nhớ:
Tài liệu lịch sử Giáo phận ghi lại vào các năm 1653 có Linh mục Dòng Tên Phêrô Marques và năm 1655 một Linh mục Dòng Tên khác là Phanxicô Rivas đã đến giảng đạo tại trấn Khánh Hòa. Đây được xem là những hoạt động truyền giáo đầu tiên tại đây.
Trong những năm sau, suốt gần 200 năm, địa phận thuộc Giáo phận Nha Trang ngày nay thuộc Giáo phận Ðàng Trong. Từ tháng 9 năm 1844, mới chuyển thuộc Giáo phận Đông Đằng Trong. Mãi đến năm 1924, Giáo phận Đông Đàng Trong được đổi thành Giáo phận Quy Nhơn.
Ngày 5 tháng 7 1957, với Tông sắc Crescit Laetissimo, Giáo hoàng Piô XII đã thành lập Giáo phận Tông tòa Nha Trang, gồm 2 tỉnh Khánh Hòa, Ninh Thuận (thuộcGiáo phận Qui Nhơnvà 2 tỉnh Bình Thuận, Bình Tuy (thuộc Giáo phận Sài Gòn), và bổ nhiệm Giám mục Marcel Piquet (tên Việt: Lợi) làm Giám mục tiên khởi của Giáo phận.
Ngày 24 tháng 11 năm 1960, Giáo hoàng Gioan XXIII ra sắc chỉ thiết lập Hàng Giáo phẩm Việt Nam. Theo đó, các giáo phận Việt Nam phân thành 3 Giáo tỉnh: Hà Nội, Huế, Sài Gòn. Giáo phận Nha Trang thuộc giáo tỉnh Huế và được nâng lên hàng Giáo phận Chính tòa. Giám mục Piquet Lợi được nâng lên làm Giám mục Chính toà Nha Trang và thụ phong ngày 23 tháng 6 năm 1961.
Ngày 30 tháng 1 năm 1975, Tòa Thánh tách 2 tỉnh Bình Thuận và Bình Tuy thuộc Giáo phận Nha Trang để thành lập Giáo phận Phan Thiết. Giáo phận Nha Trang chỉ còn gồm 2 tỉnh Khánh Hòa và Ninh Thuận cho đến ngày nay.
===========
SẮC CHỈ THÀNH LẬP GIÁO PHẬN
QUINHONENSIS-SAIGONENSIS
(NHATRANGENSIS)
A VICARIATIBUS APOSTOLICIS QUINHONENSI ET SAIGONENSI QUAEDAM TERRITORIA DETRAHUNTUR, QUIBUS NOVUS CONDITUR APOSTOLICUS VICARIATUS.
PIUS EPISCOPUS
SERVUS SERVORUM DEI AD PERPETUAM REI MEMORIAM
Crescit laetissimo omine sancta Ecclesia, quam Christus suo sanguine redemit, atque cum veritatis hostibus certans, fines profert, populosque materno sinu excipit ut ex iis “genus electum” faciat atque “regale sacerdotium” (I Pt. 2,9). Cuius Ecclesiae progressus documento est Vietnamensis quoque regio; in qua tanta cepit catholica religio incrementa, ut visum sit novum vicariatum apostolicum ibidem opportune constitui. Quae cum ita sint, audito consilio venerabilium Fratrum Nostrorum S.R.E. Cardinalium S. Congregationi Fidei Propagandae praepositorum, sententiaque exquisita a dilecto Filio Iosepho Caprio, Apostolicam Indosinensem Delegationem quod ad meridionalem partem attinet regionis Vietnamensis Regente; consensum eorum supplentes qui in hac re aliquid iuris habeant, de Nostra summa et apostolica auctoritate haec quae sequuntur statuimus atque iubemus. Ab apostolico vicariatu Quinhonensi provincias separamus quibus per vulgus sunt nomina Khanhoa et Ninhthuan; a vicariatu vero Saigonensi provinciam de Binhthuan. Ex quibus terris novum vicariatum condimus, qui ab urbe Nhatrang, in provincia Khanhoa sita, Nhatrangesis appellabitur, quique Sodalibus Societatis Parisiensis missionibus ad exteras gentes provehendis committetur, ad Nostrum tamen et apostolicae Sedis nutum. Cum autem ob assiduas huius Societatis curas assiduosque labores clerus indigena is evaserit, qui Ecclesiae spem faciat se bene gubernare posse, ideo censemus administrationem Quinhonensis vicariatus, qui diviso per has Litteras territorio, quattuor tantum provincias habebit, id est: Quangnam, Quangngai, Binhdinh et Phuyen, esse ab iisdem Sodalibus Societatis Parisiensis ad Vietnamensem clerum tranferendam. Novo vicariatui, ut aequum est, omnia iura et honores damus, quae ad Ecclesias eiusdem gradus et dignitatis spectare solent; Vicario autem, cui regendus tradetur, etiam onera imponimus et obligationes suo ordini congruentia. Ceterum, haec Nostra mandata et iussa faciet dilectus Filius Apostolicam Delegationem Indosinensem Regens, cui omnes potestates agendae rei damus, quas poterit, si visum fuerit, etiam alii viro delegare, dummodo in ecclesiastica dignitate constituto. Acta vero re, documenta exarari iubebit, quae sinceris exemplis ad S. Congregationem Fidei Propangandae cito mittet. Quod si eo tempore quo res peragi debebit, alius eidem Delegationi praesit, hic onus habebit haec omnia exsequi.
Has vero Litteras nunc et in posterum efficaces esse et fore volumus; ita quidem ut quae per eas decreta sunt ab iis quorum res est religiose serventur, atque igitur vim suam obtineant. Quarum Litterarum efficacitati nulla, cuiusvis generis, contraria praescripta officere poterunt, cum per has Litteras iisdem derogemus omnibus. Quapropter si quis, quavis praeditus auctoritate, sive sciens sive insciens contra egerit ac Nos ediximus, id prorsus irritum atque inane haberi iubemus. Nemini praeterea haec voluntatis Nostrae documenta vel scindere vel corrumpere liceat; quin immo harum Litterarum exemplis et locis, sive typis impressis sive manu exaratis, quae sigillum viri praeferant in ecclesiastica dignitate constituti simulque ab aliquo publico tabellione sint subscripta, eadem omnino habenda erit fides, quae hisce haberetur, si ostenderentur. Quae Nostra decreta in universum si quis vel spreverit vel quoquo modo detrectaverit, sciat se poenas esse subiturum iis iure statutas, qui Summorum Pontificum iussa non fecerint.
Datum Roma, apud S. Petrum, die quinto mensis Iulii, anno Domini millesimo nongentesimo quinquagesimo septimo. Pontificatus Nostri undevicesimo.
CELSUS Card. OOSTANTINI PETRUS Card. FUMASONI BIONDI
S. R. E. Cancellarius S. Congr. De Propaganda Fide Praefectus
Hamletus Tondini
Apostolicam Cancellariam Regens
Franciscus Hannibal Ferretti, Proton. Apost.
Albertus Serafini, Proton. Apost.
Loco X Plumbi
In Ap. Canc. tab., vol. LXXXXVI, n. 28.
GIÁO HẠT NHA TRANG
NĂM 58 NHÌN LẠI…
Kể từ ngày 05 tháng 07 năm 1957 đến nay, năm mươi năm đã trôi qua. Biết bao biến cố thăng trầm, mọi người, linh mục, tu sĩ và giáo dân Giáo hạt Nha Trang, đều coi ngày tháng năm ấy là một trong những biến cố trọng đại nhất, một sự kiện hệ trọng nhất trong lịch sử Giáo hạt.
Khi thành lập giáo phận tông toà Nha Trang vỏn vẹn chỉ có 90 linh mục và 72.199 giáo dân, thế mà nay, chỉ tính riêng giáo hạt Nha Trang số linh mục Triều và Dòng đã gần 100, số tín hữu khoảng 51.000, bao gồm 32 Giáo xứ, 14 Họ lẻ và 26 Giáo điểm, được chia làm ba cụm: nội thành gồm 17 giáo xứ, Diên Khánh gồm 7 giáo xứ, phía bắc với hai huyện Ninh Hoà và Vạn Ninh gồm 8 giáo xứ.
Với cảnh vật thiên nhiên hùng vĩ, khí hậu ôn hoà, Hạt Nha Trang quả là một mảnh đất lành nên nhiều cơ sở của Giáo phận và Dòng Tu nam nữ đã đậu tại đây:
-
Năm 1958: Tiểu Chủng Viện Sao Biển.
-
Năm 1975-1979: Tiểu Chủng Viện Sao Biển thành Đại Chủng Viện Sao Biển.
-
Năm 1970: Chủng Viện Truyền Giáo chính thức thành lập.
Năm 1933: Dòng sư huynh Lasan.
Năm 1940:Tu viện Phanxicô.
Năm 1959: Dòng Chúa Cứu Thế.
Năm 1954: Dòng Thánh Giuse.
Năm 1960: Dòng Cát Minh.
Năm 1958: Dòng Khiết Tâm.
Năm 1968: Dòng Mến Thánh Giá Quy Nhơn.
Năm 1956: Dòng Đức Bà Truyền Giáo.
Năm 1932: Dòng Nữ Tử Bác Ái Vinh Sơn.
Năm 1956: Dòng Mến Thánh Giá Ba Làng – Thanh Hoá.
Năm 1991: Đại Chủng Viện Sao Biển Liên Giáo Phận.
Đến nay, 58 năm nhìn lại Giáo phận Nha Trang có đến 96 Giáo xứ, trên 10 giáo họ và số Giáo dân trong giáo phận: 204.273, số Linh mục triều: 179; Linh mục Dòng: 56
Trĩu cành sai quả bởi đâu! Ắt hẳn là do nhựa sống từ thân, cội rễ, kết hợp với lá cành, với thời tiết nắng mưa khô ẩm, với thổ nhưỡng và với tài bồi chăm sóc của người trồng. Chính là việc Thiên Chúa làm cùng với nỗ lực cộng tác của con người: “Máu tử đạo là Hạt Giống Đức Tin sinh ra người Kitô hữu”, ý nghĩa này nói lên điều diệu kỳ mà Thiên Chúa đã thực hiện.
Muôn đời tạ ơn Chúa đã ban cho Giáo phận Nha Trang với những thành quả tốt đẹp, tri ân các bậc tiền bồi, các vị Chủ chăn trong Giáo phận và biết bao nhiêu người đã góp phần làm cho Giáo phận Nha Trang sinh hoat kết quả như ngày nay.
(WGP.Nha Trang 07.07.2015)