Những chữ “gặp gỡ – encounter” và “tình thương – mercy” là những chữ chính yếu của vị giáo hoàng đương kim, áp dụng cho cả thành phần cao trọng và thành phần hèn mọn: “Đó là những gì khiến tôi ca ngợi và tác động nơi tôi”.
Đức Giáo Hoàng Phanxicô đầy những lạ lùng
Đức Tổng Giám Mục Georg Ganswein đã trả lời một cuộc phỏng vấn với nữ ký giả Elizabeth Piqué của Nhật Báo Á Căn Đình La Nacion, người nữ ký giả này cũng là người thực hiện cuộc phỏng vấn Đức Thánh Cha Phanxicô ngày 4/12/2014.
Cuộc phỏng vấn với vị Tông Quản Gia (Pontifical Household) người Đức 58 tuổi này đã được phổ biến ngày 21/3/2015 ở hai cái links sau đây:
http://www.lanacion.com.ar/1780035-benedicto-sigue-con-gran-atencion-y-simpatia-a-su-sucesor.
Vị Tổng Quản Gia này trước kia là thư ký riêng của Đức Hồng Y Tổng Trưởng Thánh Bộ Tín Lý Đức Tin từ năm 2003, sau đó tiếp tục làm thư ký cho vị hồng y này với tư cách thư ký riêng của Đức Giáo Hoàng Biển Đức XVI. Trước khi từ nhiệm 2 tháng, Đức Thánh Cha Biển Đức XVI đã bổ nhiệm vị này làm Tổng Quản Gia và vị ấy đã tiếp tục phục vụ ở vai trò này cho tới nay.
Bởi đó, sự gần gũi của vị này với 2 đức giáo hoàng là lý do làm nên cuộc phỏng vấn đây, và qua những nhận định của vị ấy, chúng ta biết thêm về 2 đức giáo hoàng của chúng ta, nhất là đức đương kim Phanxicô, bao gồm cả phản ứng từ bên trong Tòa Thánh đối với vị thừa kế Thánh Phêrô hiện nay.
Sau đây là lược tóm những nhận định và lời nói nguyên văn tiêu biểu của vị tổng quản gia tổng giám mục Georg Ganswein.
1- Đức Thánh Cha Phanxicô đã gây “ấn tượng – impressed” nơi ngài và Vị Giáo Hoàng hưu trí Biển Đức XVI, và nhân dân ở Mỹ Châu cảm thấy ngài với “đầy những ngỡ ngàng – full of surprises”;
2- Đức Thánh Cha Phanxicô chú trọng tới 2 ưu tiên: công việc đạo lý, đời sống cầu nguyện: Đức Phanxicô dậy rất sớm để suy niệm và sửa soạn dâng Lễ, ngài sống đời chiêm niệm, một cuộc đời “gắn bó chặt chẽ giữa đời sống rất hoạt động của ngài với thời gian ngài dành cho việc cầu nguyện”.
3- Việc ngài chú trọng tới dân chúng ngài gặp gỡ hằng ngày đã khiến cho vị giáo hoàng hưu trí Biển Đức XVI cảm thấy “ấn tượng trước tặng ân liên hệ với dân chúng của Đức Phanxicô”.
4- Những chữ “gặp gỡ – encounter” và “tình thương – mercy” là những chữ chính yếu của vị giáo hoàng đương kim, áp dụng cho cả thành phần cao trọng và thành phần hèn mọn: “Đó là những gì khiến tôi ca ngợi và tác động nơi tôi”.
5- Đức Thánh Cha Phanxicô phải công nhận là vị giáo hoàng “không bao giờ thiếu xảy ra vấn đề chẳng thể đoán trước được về hành động của ngài, về những thay đổi, về những ngỡ ngàng vào phút cuối cùng”, khiến “hơi khó khăn một chút!”
6- Đức Thánh Cha Phanxicô đã “hài hước về vấn đề ấy khi ngài nói về nghi thức và ‘cái quan liêu’ của Vatican… thế nhưng, chỉ hài hước vậy thôi, chứ tôi nghĩ Đức Giáo Hoàng đã cảm nghiệm thấy vấn đề nghi thức và tất cả những ai làm việc ở lãnh vực này đều không muốn tìm cách gò bó ngài bằng bất cứ cách nào, họ chỉ muốn phục vụ và trợ giúp ngài trong vai trò Thừa Kế Thánh Phêrô của ngài”.
7- Được hỏi rằng có một số vị giáo hoàng Á Căn Đình này “bị tố cáo là đánh mất vẻ linh thánh của vai trò giáo hoàng”, vì không sống trong Tông Dinh Tòa Thánh, vì muốn được lòng dân chúng (populist) v.v., vị tổng quản gia trả lời đó là “những phê bình chỉ trích vô căn cứ. Đức Giáo Hoàng Phanxicô không đi đến hang cùng ngỏ hẻm xa xôi hẻo lánh để được vỗ tay hoan hô; ngài không gặp gỡ dân chúng trong ngục tù để gia tăng lòng dân mộ mến ngài. Thật là buồn cười khi nghĩ tưởng như vậy. Đối với lối sống của ngài: tôi nhớ rõ rằng có lần ngài đã khẳng định là ‘tôi 76 tuổi rồi và tôi sẽ không thay đổi cuộc sống của mình’. Nó đã là và đang là như thế đó. Tôi thấy nó hằng ngày”.
8- Về vấn đề làm mất đi vẻ linh thánh của vai trò giáo hoàng, vị tổng quản gia này cho biết thêm: “Ngoài ra, tôi coi là ngu xuẩn khi nói về chuyện đánh mất đi vẻ linh thánh của hình ảnh Giáo Hoàng. Những ai nói ra những lời bình phẩm phê phán này không một hình ảnh không thực về vai trò giáo hoàng. Chỉ cần quan sát lịch sử về các vị giáo hoàng, người ta thấy nhiều thứ thay đổi bề ngoài, bởi các lý do khác nhau, thế nhưng những gì là căn tính và bất khả đảo ngược đó là bản chất lời Chúa hứa với Phêrô”.
9- Vị tông quản gia này công nhận là bài chúc mừng Giáng Sinh về 15 thứ bệnh cho Giáo Triều Rôma đã gây ra khó chịu, đó là một bài nói đã làm bàng hoàng nhiều vị và rất ư là mạnh mẽ, dù “nó được cống hiến như một cơ hội khảo sát lương tâm và tôi đã làm như thế”: “Thật vậy, tôi sợ rằng những lời của Đức Giáo Hoàng có thể bị khai thác phản lại với thành phần hợp tác viên của ngài, ở chỗ, họ cho rằng một đàng Đức Giáo Hoàng thì tốt lành còn Giáo Triều thì bệnh hoạn, bại hoại. Thế nhưng ở đâu có bệnh thì ở đó cũng cần giải độc”.
10- Về vị giáo hoàng hưu trí, vị tổng quản gia cho biết bất chấp tuổi già (88 tuổi vào ngày 16/4/2015 tới đây), “đầu ngài vẫn làm việc ngon lành, nhưng đôi chân của ngài đã bắt đầu có vấn đề”. Ngài đi bộ hằng ngày chút đỉnh. Ngài sống đời cầu nguyện, thường hay đọc sách, trả lời thư từ riêng tư và gặp gỡ khách khứa.
11- Được hỏi rằng vị tổng quản gia này đã học được những gì từ nhị vị giáo hoàng, câu trả lời đó là tình yêu mến Chúa và Giáo Hội.
12- Điều học được từ Đức Giáo Hoàng Biển Đức XVI: “Tôi đã học được trầm tĩnh trước những thách đố hằng ngày một cách can đảm và thành thật, không sợ bất cứ ai và bất cứ cái gì”.
13- Điều học được từ Đức Thánh Cha Phanxicô: “Tôi đang học cách nhìn về phía trước, cởi mở bản thân mình với những vấn đề mới. Cái kinh nghiệm về hang cùng ngỏ hẻm xa xôi hẻo lánh được ngài thích nói tới là một cái gì khác với những cảm nghiệm về Giáo Hội chúng tôi có được ở Đức, Ý và Pháp”.
14- Được hỏi phải chăng vì thế mà Vatican tỏ ra quá tập trung ở Âu Châu, câu trả lời là: “Có thể lắm. Nó là những gì rõ ràng mà cảm nghiệm của một vị giáo hoàng cần phải thực hiện nhiều điều với giáo triều của ngài cũng như với việc quản trị Giáo Hội”.
Đaminh Maria Cao Tấn Tĩnh, BVL