Buổi chiều tối ngày 13. 03.2013, sau khi Mật nghị Hồng Y đã bầu xong đức tân giáo hoàng, và một đức Hồng Y báo tin cho thế giới: Habemus Papam!, từ bao lơn cửa sổ chính giữa phía mặt tiền đền thờ Thánh Phero ở Vatican, đức tân giáo hoàng Phanxico xuất hiện ra mắt chào mọi người.
Ngài giơ tay chào mọi người đang đứng ở dưới sân đền thờ bằng lời chào quen thuộc đơn giản cùng thân thiện: Buona sera! ( Chào các Bạn buổi chiều hôm nay!).
Lời chào đơn giản chân thành này của vị tân Giáo hoàng mở ra một khúc quanh mới trong Hội Thánh Công Giáo trên thế giới.
Sau khi nói lời chào mừng, ngài xin mọi người đọc kinh cầu nguyện cho ngài. Ngài cúi mình xuống trước bao lơn và cùng mọi người đọc kinh Lạy Cha xin Thiên Chúa chúc lành cho ngài, rồi sau đó ngài mới chúc lành cho toàn dân chúng.
Một cung cách sống đức tin mới hấp dẫn, mà lại có hiệu qủa gây sức cảm động mãnh liệt nơi tâm trí con người. Nó vừa đạo đức, vừa bình dân giản dị gần gũi Thiên Chúa và con người.
Sau khi ban phép lành Urbi et Orbi cho thành Roma và toàn thế giới, ngài chúc mọi người „ Buona notte – Chúc ngủ ngon!“ . Thật là thân mật, bình dân chân thành, như cha mẹ con cái, bạn bè với nhau.
Cha mẹ của đức tân Giáo hoàng là người gốc nước dân tộc Ý di dân sang sinh sống ở Argentina. Đức tân Giáo hoàng sinh ra ở thủ đô Buenos Aires bên Argentina. Như thế ngài là người đến Roma từ một nước vùng tận cùng của thế giới. Vì nước Argentina nằm ở tận cuối châu Mỹ Latinh. Nhưng ngài mang đến Vatican một cung cách kiểu sống mới: nếp sống đơn giản và chân thành của ngài. Những hành động cử chỉ của ngài như ngược khác hẳn với cung cách lễ nghi bệ vệ oai phong lộng lẫy xưa nay mang mầu sắc vua chúa nơi sân triều đình quyền thế trong Hội Thánh Công Giáo, từ hàng chục thế kỷ nay.
Chính điểm này gây ra những phê bình, chỉ trích, gây khó chịu cho những người đem ngài ra so sánh với những vị Giáo Hoàng tiền nhiệm của ngài. Với họ, một thế giới không phù hợp với trí tưởng tượng của họ không thể như vậy được. Có những nhóm người Công Giáo không ngần ngại chỉ trích cho rằng, với Đức Giáo Hoàng Phanxico bây giờ càng đi lui vào vùng bóng mờ tối!
Đức tân Giáo Hoàng Phaxico từ khi được bầu chọn không dọn vào dinh phủ giáo hoàng sinh sống. Nhưng ngài chọn sinh sống làm việc ở nhà khách Santa Marta. Nhiều người chỉ trích cho đó là không xứng hợp.
Nhưng Phanxico là Phanxico. Ngài là giáo hoàng, và là một con người. Là một con người hơn nữa tâm tính của ngài chịu ảnh hưởng khắc ghi nơi gốc rễ người vùng Nam Mỹ mạnh, nên ngài có thể cùng được phép có thiếu sót. Đó là điều bình thường.
Ngôn ngữ của ngài không là ngôn ngữ của ngoại giao. Ngài nói trực tiếp chân thành từ con tim tấm lòng. Và như thế không luôn được may mắn. Nhưng đó lại thể hiện sự chân thành đích thực nơi con người Phanxico.
Hành động cử chỉ của ngài gây sức cảm động đánh động con người mãnh liệt. Vâng, giáo hoàng Phanxico không tỏa ra điều gì của người trí thức cao siêu, nhưng là nét nhân từ khiêm nhường của một người mục tử. Và với ngài là điểm trước hết. Và chính điều đó làm ngài là nhà thần học cao trên hết. Vì giáo hoàng là người ấn định cầm cương nẩy mực giáo huấn của Hội Thánh Công Giáo.
Những thông điệp ngài đều đặt ra khuôn thước, mà những vị tiền nhiệm đã có truyền thống để lại.
Về phương diện chính trị ngài hướng dẫn Hội Thánh mở hướng ra về Âu châu. Ngài giúp cho sự xích lại gần giữa Hoa Kỳ và Cuba. Đây là những đóng góp vào con đường xây dựng nền hòa bình cho thế giới.
Rồi cuộc gặp gỡ giữa đức Giáo hòang Phanxico với Thượng phụ giáo chủ Chính Thống Nga ở Cuba nói lên chiều kích lịch sử thế giới giữa hai Giáo Hội. Và trong đó có ẩn hiện cả yếu tố chính trị giúp mở ra con đường hòa bình cùng chung sống cho nhân loại nữa.
Nhiều người đặt câu hỏi, liệu hay có phải Đức Giáo Hoàng Phanxico muốn, hay có thể thay đổi Hội Thánh không? Nào ai biết được điều này.
Sau ba năm khi nhìn vào việc làm trong vị thế giáo hoàng chắc là đã có. Cũng như vị tiền nhiệm của ngài, Giáo hoàng Benedictô XVI. , cách đây ba năm đã gây bỡ ngỡ ngạc nhiên cho toàn thế giới, khi ngài tự ý và trong sự khôn ngoan to lớn đã từ chức rút lui vào nghỉ hưu.
Phanxico là vị Giáo hoàng cần cho thời đại hôm nay của Hội Thánh Công Giáo. Một vị Hồng Y trước khi vào Mật nghị bầu giáo hoàng đã tâm sự: „ Trong Mật nghị bầu Giáo hoàng, tất cả các Hồng Y chỉ là công cụ làm việc của Đức Chúa Thánh Thần. Ngài là người ấn định ai sẽ là vị được bầu chọn thành Giáo hoàng.“
„ Ta hãy cầu xin cho Đức Giáo Hoàng Phanxico, Chúa gìn giữ người tăng sức sinh lực và ban cho người đời nay hạnh phúc, đừng trao người cho ác tâm quân thù, đừng trao người cho ác tâm quân thù.“
2013- 13.03.- 2016
Lm. Đaminh Nguyễn ngọc Long