Thánh đường là nơi Dân Chúa tập họp để cầu nguyền và cử hành phụng vụ, do đó phải được làm phép hoặc cung hiến. Một khi thánh đường đã được cung hiến thì tất cả những gì có trong đó cũng được làm phép do chính nghi thức làm phép hoặc cung hiến. Trong bài viết này, tác giả muốn “tìm hiểu đôi chút về nghi thức Cung Hiến Thánh Đường Báo Đáp” vào lúc 9g00 thứ Năm, ngày 23/04/2015.
NGHI THỨC ĐẦU LỄ
Mở đầu nghi thức, đoàn đồng tế từ Trung tâm Mục vụ tiến ra cuối nhà thờ và kiệu hài cốt các Thánh Tử Đạo để đặt dưới bàn thờ.
Tới cuối nhà thờ, đoàn đồng tế dừng lại, nghi thức cắt băng khánh thành nhà thờ được bắt đầu. Khởi đầu nghi thức Cung hiến Thánh đường, Đức Giám Mục (ĐGM) Tôma Vũ Đình Hiệu bỏ mũ gậy, làm dấu thánh giá và chào dân chúng: “Kính thưa cộng đoàn rất thân mến! Hôm nay là một ngày rất vui mừng của Giáo xứ Đền Thánh Báo Đáp chúng ta. Vì ngày hôm nay, bàn thờ mới cũng như các cột của nhà thờ mới này được xức dầu thánh hiến dành riêng cho công việc tôn kính Thiên Chúa, là Đấng ở với chúng ta cũng như hằng yêu thương chúng ta. Chắc chắn rằng: mỗi người, mỗi gia đình trong Giáo xứ Đền Thánh chúng ta đều cảm nhận được biết bao nhiêu những hồng ân Chúa tuôn đổ xuống trên Giáo xứ Đền thánh thân yêu này. Và ngày hôm nay, chúng ta long trọng cử hành việc Cung hiến nhà thờ và bàn thờ mới để dâng kính Thiên Chúa, đặc biệt dành riêng để tôn kính Chúa Giêsu Thánh Thể…”.
Sau đó, ĐGM làm phép nước để rảy trên giáo dân làm dấu chỉ thống hối và nhắc lại bí tích Rửa tội và cũng để thanh tẩy tường mới và bàn thờ mới. ĐGM đọc : “Vì vậy, xin Chúa ban phúc lành thánh hóa nước này, để khi rảy trên chúng con và các tường của nhà thờ này, nước ấy trở nên dấu chỉ thứ nước thánh tẩy đã gột rửa chúng con trong Đức Kitô, làm cho chúng con trở nên đền thờ Chúa Thánh Thần, Xin Chúa thương ban cho chúng con, và mọi anh chị em sẽ cử hành Mầu Nhiệm thánh trong nhà thờ này được đạt tới Giêrusalem trên trời. Chúng con cầu xin nhờ Đức Kitô Chúa chúng con”. Cộng đoàn đáp “Amen”.
ĐGM cùng thầy giúp lễ đi rẩy nước thánh trên cộng đoàn, tường nhà thờ và bàn thờ. Trong khi ĐGM rảy nước thánh, ca đoàn hát “Tôi đã thấy nước…”. Tiếp đó, ĐGM đọc lời nguyện. Kế đó, ĐGM cất kinh Vinh danh, sau đó là lời nguyện nhập lễ.
PHỤNG VỤ LỜI CHÚATiếp theo là phần phụng vụ Lời Chúa. Trước khi đọc Lời Chúa, thầy phó tế mang đến cho ĐGM cuốn sách bài đọc. Ngài cầm cuốn sách giơ lên cho dân chúng thấy và mời gọi: “Xin cho Lời Chúa hằng vang lên trong nhà này, để mở cho anh chị em nhận biết Mầu Nhiệm Chúa Ki tô và thực hiện ơn cứu độ cho anh chị em ở trong Hội Thánh”. Mọi người đáp “Amen”Kế đó, ĐGM trao sách cho người đọc để công bố Lời Chúa cho cộng đoàn. Bài đọc 1 là bài trích sách các vua quyển thứ nhất.Ca đoàn hát đáp ca. Tiếp theo là bài trích thư của thánh Phaolô tông đồ gửi tín hữu Êphêsô và bài Tin Mừng theo thánh Gioan.
Mở đầu bài giảng, ĐGM nói: “Kính thưa cộng đoàn Phụng vụ rất thân mến! Mỗi lần chúng ta có dịp đi ngang qua nơi đây. Nhìn từ đàng xa, thấy mái vòm và ngọn tháp của ngôi nhà thờ đang xây mỗi ngày một vươn cao, tạo nên sức sống mới cho giáo xứ Đền Thánh Báo Đáp thân yêu này! Và rồi ngày vui hôm nay đã trở thành hiện thực, những dòng người từ muôn phương không những là người dân trong giáo xứ mà còn có rất nhiều những người đồng hương, quí khách gần xa, về đây sánh vai lên đường mừng khánh thành và cung hiến ngôi nhà thờ mới và bàn thờ mới!”
Tiếp theo ĐGM nói lên ý nghĩa của việc cung hiến đền thờ với việc nhớ lại hình ảnh thao thức của vua Salômôn trong lời thánh hiến đền thờ Giêrusalem và ước mong của Chúa Giêsu về đền thờ thánh thiện: “Trước hết, đền thờ là điểm hẹn để gặp gỡ Thiên Chúa và gặp gỡ con người và ngoài ra, đền thờ còn là nơi biểu lộ rõ nét nhất về tình yêu của Thiên Chúa đối với con người cũng như sự hiệp nhất muôn dân nước lại với nhau. Đền thờ còn là biểu tượng của sự thánh thiêng. Ngôi nhà Thiên Chúa với những viên đá sống động được đồng hóa với chúng ta là dân riêng được tuyển chọn dành cho Thiên Chúa. Chúng ta là đền thờ của Thiên Chúa là những viên đá sống động. Đức Kitô chính là viên đá góc tường được xây dựng bằng những viên đá sống động là các Kitô hữu. Đền thờ chính là thân thể của Chúa Kitô đã bị loài người giết chết. Nhưng Thiên Chúa đã cho trỗi dậy như chúng ta đang ngự trong mùa Phục Sinh này”.Sau đó, ĐGM nói lên ý nghĩa của bàn thờ: “Từ điểm hẹn là đền thờ, con người dâng lễ tế lên Thiên Chúa trên bàn thờ. Bàn thờ trở thành trung tâm của đền thờ trong đời sống Phụng tự. Nhờ đó, con người dâng lễ tế lên Thiên Chúa. Bàn thờ là giao ước mới của thập giá Đức Kitô. Được con người tái hiện hy tế thập giá năm xưa của Chúa Giêsu. Bàn thờ là trung trung của nhà thờ. Trên đó, hy thập giá được tái hiện hóa dưới dấu chỉ Bí tích. Bàn thờ là nơi qui tụ các tín hữu để cử hành Bí tích Thánh Thể . Bàn thờ trình bày hai khía cạnh của cùng một Mầu Nhiệm: Bàn thờ hy tế và bàn tiệc Thánh Thể”.ĐGM còn nói lên lời tạ ơn của giáo dân Báo Đáp trong ngày đặc biệt này.
NGHI THỨC CUNG HIẾN THÁNH ĐƯỜNG VÀ XỨC DẦU BÀN THỜ
Nghi thức diễn ra theo thứ tự sau:
Kinh cầu các thánh
ĐGM mời gọi, ca đoàn hát kinh Cầu Các Thánh và cộng đoàn đứng hát cùng. Sau đó, ĐGM đọc lời nguyện.
Đặt hài cốt các Thánh Tử Đạo Việt Nam
Đọc hai mươi hài cốt các Thánh Tử Đạo Việt Nam. Đoàn nghi lễ kiệu hài cốt hai mươi vị Thánh Tử Đạo lên bàn thờ và ĐGM đặt hài cốt vào bàn thờ, ca đoàn hát “bài ca ngàn trùng”.
Lời nguyện cung hiếnĐGM đọc lời nguyện cung hiến. Sau đó, ĐGM đọc lời nguyện xức dầu bàn thờ và các cột của nhà thờ.Xức dầu bàn thờ và các cột nhà thờ
Thừa tác viên mang dầu cho Giám Mục. Ngài đổ dầu trên bàn thờ và thoa khắp bàn thờ. Tiếp theo, ĐGM mời gọi một số cha đồng tế xức dầu các cột của nhà thờ trong lúc đó, một thầy giúp lễ đặt trên bàn thờ một lò than cháy đỏ.
Xông hương bàn thờ và nhà thờ
Sau khi xức dầu, ĐGM rửa tay. Rửa tay xong, Ngài tiến đến bàn thờ, bỏ hương vào lò than và đọc lời nguyện. Ngài xông hương bàn thờ và kế đó, thầy phó tế xông hương ĐGM và các linh mục đồng tế. Tiếp theo, hai thầy phó tế đi xuống lòng thánh đường xông cho dân chúng và xung quanh tường thánh đường.
Thắp sáng bàn thờ và nhà thờ
Linh mục đến cầm nến Phục Sinh tiến về gần bàn thờ. Thầy phó tế đốt lửa từ cây nến Phục Sinh đem đến cho ĐGM, ngài cầm và đọc: “Xin ánh sáng Chúa Kitô cháy lên trong Hội Thánh để muôn dân được đầy chân lý”. Sau đó, ngài trao lửa cho một số cha đồng tế để thắp sáng toàn bộ thánh đường.
PHỤNG VỤ THÁNH THỂ
ĐGM nhận lễ vật của cộng đoàn dân Chúa, lời nguyện tiến lễ. kế đó, mọi nghi thức khác theo thứ tự thánh lễ thông thường.
