Diễn văn của Đức Thánh cha Leo XIV gửi các tham dự viên tại đại hội của Học viện Giáo hoàng quốc tế về Thánh Mẫu học

DIỄN VĂN CỦA ĐỨC THÁNH CHA LÊÔ XIV
GỬI CÁC THAM DỰ VIÊN TẠI ĐẠI HỘI LẦN THỨ 26 CỦA HỌC VIỆN GIÁO HOÀNG QUỐC TẾ VỀ THÁNH MẪU HỌC

Hội trường Thánh Phaolô VI

Thứ Bảy, ngày 06 tháng 9 năm 2025

Nhân danh Cha và Con và Thánh Thần.

Bình an của Chúa ở cùng anh chị em!

Kính thưa Quý Đức Hồng y, Quý Đức cha,

Quý Vị Bề trên các Dòng tu, Quý vị Đại diện Chính quyền Dân sự và Quân sự,

Quý vị Đại sứ và Học giả về Thánh Mẫu học,

Anh chị em thân mến,

Tôi rất hân hoan được tiếp đón anh chị em vào dịp kết thúc Đại hội của Học viện Giáo hoàng Quốc tế về Thánh Mẫu học. Tôi thân ái gửi lời chào đến ngài Chủ tịch, ngài Tổng Thư ký, các thành viên của Hội đồng điều hành, các cộng tác viên và toàn thể các vị ân nhân.

Đức Trinh Nữ Maria, Mẹ của Giáo hội, dạy chúng ta trở nên Dân Thánh của Thiên Chúa; vì thế, Học viện Giáo hoàng này mang một tầm quan trọng đặc biệt, là một diễn đàn cho tư tưởng, đời sống thiêng liêng và đối thoại, được giao phó nhiệm vụ điều phối các công trình nghiên cứu và các chuyên gia trong lĩnh vực Thánh Mẫu học, nhằm phục vụ cho một lòng sùng kính Thánh Mẫu (pietas mariana) chân thành và sinh hoa trái.

Trong Đại hội lần thứ 26 này, anh chị em đã suy tư và tự hỏi rằng liệu chiều kích Thánh Mẫu của Giáo hội là một tàn dư của quá khứ hay là một lời tiên báo mang tính ngôn sứ cho tương lai, có khả năng giải thoát tâm trí và trái tim khỏi những thói quen và nỗi hoài niệm về một “xã hội Kitô giáo” nay đã không còn tồn tại.

Anh chị em đã bàn luận về những mục tiêu và giá trị mà lòng sùng kính Đức Maria đem lại cho các tín hữu, và cân nhắc xem liệu chúng có nâng đỡ niềm hy vọng và an ủi mà Giáo hội được mời gọi để loan báo hay không. Anh chị em cũng đã nhận ra hai chủ đề năm thánh và tính hiệp hành là hai chủ đề mà Kinh thánh và thần học diễn tả cách hữu hiệu về ơn gọi và sứ mạng của Mẹ Thiên Chúa.

Là “người nữ của niềm vui cứu độ”, Mẹ Maria luôn sẵn sàng đáp trả bằng việc lắng nghe Lời trước tiên, theo tâm tình mà Thánh Augustinô đã mô tả: “Mọi người đều hỏi Ngài về điều họ muốn, nhưng không phải lúc nào họ cũng nghe được câu trả lời như họ muốn. Tôi tớ trung thành nhất của Ngài là người không tìm cách nghe từ Ngài điều mình muốn, nhưng là muốn điều mình nghe từ Ngài” (Tự thú, X, 26). Là ‘người nữ hiệp hành’, Mẹ tham dự trọn vẹn và với tình mẫu tử vào hoạt động của Chúa Thánh Thần, Đấng kêu gọi những ai trước đây đã từng tin mình có lý do để tiếp tục chia rẽ vì sự nghi ngờ lẫn nhau, thậm chí vì sự thù nghịch, nay trở nên như anh chị em với nhau (x. Mt 5,43-48).

Một Giáo hội có trái tim Thánh Mẫu luôn biết gìn giữ và hiểu rõ hơn “phẩm trật của các chân lý đức tin”, làm hòa hơp lý trí và con tim, thân xác và linh hồn, hoàn vũ và địa phương, cá nhân và cộng đoàn, nhân loại và vũ trụ. Đó là một Giáo hội không ngần ngại đặt ra cho chính mình, cho tha nhân và cho Thiên Chúa những câu hỏi khó — “việc ấy sẽ xảy ra thế nào?” (Lc 1,34) — và dám bước đi trên những nẻo đường đòi hỏi của đức tin và tình yêu — “Này tôi là nữ tỳ của Chúa; xin xảy ra cho tôi như lời sứ thần nói” (Lc 1,38).

Một lòng đạo đức và lối sống theo phong cách Maria khi được quy hướng về việc phục vụ niềm hy vọng và sự an ủi, sẽ giải thoát chúng ta khỏi thuyết định mệnh, sự hời hợt và chủ nghĩa cực đoan; đồng thời coi trọng mọi thực tại nhân sinh, bắt đầu với những người bé mọn và bị loại trừ; và góp phần trao lại tiếng nói và phẩm giá cho những ai bị sát tế trên bàn thờ của các ngẫu tượng cũ cũng như mới.

Vì ơn gọi của Mẹ Thiên Chúa được hiểu như là chính ơn gọi của Giáo hội, nên thần học về Thánh Mẫu có nhiệm vụ vun trồng nơi toàn thể Dân Thiên Chúa, trước tiên, một thái độ sẵn sàng ‘bắt đầu lại’ với Thiên Chúa, với Lời của Ngài và với nhu cầu của tha nhân, trong sự khiêm nhường và can đảm (x. Lc 1,38-39).

Đồng thời, nền thần học này cũng cần vun trồng khát vọng tiến bước hướng tới sự hiệp nhất tuôn chảy từ mầu nhiệm Ba Ngôi, để có thể làm chứng cho thế giới về vẻ đẹp của đức tin, sự phong nhiêu của tình yêu và tính ngôn sứ của niềm hy vọng không hề làm thất vọng.

Chiêm ngắm mầu nhiệm của Thiên Chúa và lịch sử bằng cái nhìn nội tâm của Mẹ Maria sẽ bảo vệ chúng ta khỏi những sai lệch của sự tuyên truyền, ý thức hệ và thông tin độc hại, vốn không bao giờ có thể nói được một lời lẽ chân thành, không mang vũ khí và có khả năng giải trừ; và mở lòng chúng ta ra với ân huệ nhưng không của Thiên Chúa, Đấng duy nhất làm cho mọi người, các dân tộc và các nền văn hóa có thể cùng nhau bước đi trong hòa bình (x. Lc 24,36.46-48).

Đó chính là lý do vì sao Giáo hội cần đến Thánh Mẫu học. Ngành học này phải được trân trọng và cổ võ tại các trung tâm học thuật, các đền thánh và cộng đoàn giáo xứ, trong các hiệp hội và phong trào, các tu hội đời sống thánh hiến, cũng như tại những môi trường hình thành nên các nền văn hóa đương đại, bằng cách trân quý nguồn cảm hứng vô tận mà nghệ thuật, âm nhạc và văn chương mang lại.

Trong những năm gần đây, Học viện Thánh Mẫu cũng đã khởi xướng nhiều sáng kiến nhằm thăng tiến hình ảnh và sứ điệp của Thân Mẫu Chúa Giêsu như một phương thế gặp gỡ và đối thoại giữa các nền văn hóa. Thật vậy, với tư cách là cộng sự viên hoàn hảo của Chúa Thánh Thần, Mẹ không ngừng mở ra những cánh cửa, xây dựng những cây cầu, phá đổ những bức tường, và trợ giúp nhân loại sống trong hòa bình cũng như trong sự hòa hợp của sự đa dạng.

Tôi cảm ơn anh chị em vì sứ vụ mang tính Giáo hội này, điều này nhắc nhớ chúng ta rằng Giáo hội luôn mang khuôn mặt của Đức Maria và thực hành đời sống theo gương Mẹ. Tôi cũng xin chúc mừng những ai đã gửi tác phẩm âm nhạc và nghệ thuật của mình để tham dự giải thưởng quốc tế hằng năm “Maria, Con Đường Hòa Bình giữa các Nền Văn hóa.”

Anh chị em thân mến, ước mong Học viện của anh chị em luôn là một mái nhà và một trường học mở ra cho tất cả những ai mong muốn đặt công trình nghiên cứu Thánh Mẫu của mình nhằm phục vụ cho Giáo hội. Vì ý nguyện này, tôi cầu nguyện và ban phép lành cho anh chị em. Xin cám ơn anh chị em.

Chuyển ngữ: Hoài Ân

 Từ: vatican.va