Trước khi ăn tối, trong khi ông cầu nguyện cùng với thư ký John Magee của mình, Đức Gioan Phaolô cảm thấy đau ngực dữ dội. Mặc dù ngài khó chịu, ngài đã từ chối gọi bác sĩ và tốn tốn kém cho ngài. Nhiều giờ sau, vào nửa đêm, tim ngài ngưng đập.
Stefania Falasca, Phó cáo thỉnh viên phong thánh Đức Gioan Phaolô I:
“Vấn đề là Đức Giáo hoàng đã không cho rằng đau như vậy là đáng báo động, vì ngài bị đau mãn tính. Bác sĩ nói với tôi rằng đó là một cơn đau tương tự, vì vậy ngài tưởng rằng như vậy. Đó có thể là lý do tại sao ngài nói với thư ký của mình đừng lo lắng. Thậm chí các nữ tu cũng không hề lo lắng.”
Vì vậy, Falasca muốn kết thúc những tin đồn về vụ ám sát của Gioan Phaolô I. Họ đã dựng lên do cái chết đột ngột của Đức giáo hoàng và phản ứng quan hệ công chúng không đầy đủ của Vatican. Điều này thúc đẩy sự nghi ngờ và tin đồn giật gân được loan tải bởi các phương tiện truyền thông.
Stefania Falasca, Phó cáo thỉnh viên phong thánh Đức Gioan Phaolô I:
“Họ không biết cách nói như thế nào với thế giới rằng vị giáo hoàng, ngài được mọi người yêu mến, đã chết rất nhanh. Hiển nhiên, nếu họ đã rõ ràng, các lý thuyết kết quả đã làm cho cái chết của Đức Gioan Phaolô I vào một bộ phim truyền hình sẽ không dễ dàng được tiếp cận.”
Điều gì đã dấy lên thuyết âm mưu của Vatican là không tiết lộ rằng người đã thấy sự qua đời của Đức Gioan Phaolô I là một nữ tu. Bà lo lắng khi Đức Giáo hoàng không ra khỏi phòng của mình, nên bà quyết định vào phòng. Vatican đã có những hạn chế của mình và chọn nói rằng đó là thư ký của ngài.
Stefania Falasca, Phó cáo thỉnh viên phong thánh Đức Gioan Phaolô I:
“Có thể họ không nói nữ tu là người đầu tiên nhìn thấy Đức giáo hoàng vì trạng thái lúc đó thì khác. Chúng ta đang nói về 40 năm trước, và tình huống này có thể gây sốc cho bất cứ ai tuyên bố cái chết của Đức Gioan Phaolô I. Họ quyết định nói điều gì khác.”
Cũng có những người nói rằng Đức Gioan Phaolô I bị ám sát bởi những người bảo thủ trong Giáo Hội, những người bị ám ảnh với việc chấm dứt cải cách của một vị giáo hoàng mới và tự do.
Stefania Falasca, Phó cáo thỉnh viên phong thánh Đức Gioan Phaolô I:
“Đây là những chiêu bài bạn không thể gán cho Giáo hội. Đó là những chiêu bài phát sinh từ chính trị và chúng không thể được áp dụng một cách đúng đắn cho Giáo hội. Luciani được bầu bởi quyết định toàn thể vì một phẩm chất thiết yếu của một con người thuộc Giáo Hội: là một mục tử. Tất cả những gì ngài đã làm trong 34 ngày với ngôi vị giáo hoàng của mình là ưu tiên thực thi Công đồng vatican II.
Quá trình phong thánh hóa của Gioan Phaolô I giúp làm rõ những nghi vấn do cái chết bất ngờ của ngài. Đức Thánh Cha Phanxicô đã ký sắc lệnh về những gương đức anh hùng của ngài, thứ hai là bước cuối cùng trước khi phong chân phước.
Jos. Tú Nạc, Nguyễn Minh Sơn