Nhân lễ Đức Mẹ đi viếng (31-5)
Ngày 31 tháng 5 là lễ kính Đức Mẹ Maria đi viếng thăm bà thánh Isave. Lễ này cũng là ngày kết thúc tháng dâng hoa kính Đức Mẹ.Nhân dịp này, chúng ta xin Đức Mẹ viếng thăm gia đình chúng ta. Còn gia đình chúng ta, nhân dịp này, sẽ dâng lên Đức Mẹ những bông hoa thơm đẹp nhất.
Nhưng quan trọng hơn việc dâng hoa là việc cầu nguyện.
Để cầu nguyện một cách thiết thực, tôi nhớ lại lời Đức Mẹ đã cầu xưa tại tiệc cưới Cana. Hôm đó, Đức Mẹ đến nhà người thân để dự tiệc cưới. Khi thoáng nhận ra cảnh túng nghèo lúng túng của gia đình đó, Đức Mẹ đã cầu xin với Chúa Giêsu. Lời cầu rất vắn. Chỉ một câu thôi: “Nhà này hết rượu rồi” (Ga 2,3). Đức Mẹ cầu với lòng tin vững mạnh. Và Chúa Giêsu đã làm phép lạ đầu tiên ngay sau đó (Ga 2,6-12).
Tôi thiết nghĩ, khi đón Đức Mẹ đến thăm chúng ta, chúng ta sẽ dâng mọi sự cho Đức Mẹ, nhất là những túng nghèo của ta. Đối với Mẹ nhân lành, chúng ta đừng ngại tỏ bày mọi sự thực của ta. Sự thực lớn nhất của ta là cảnh túng nghèo. Túng nghèo trong nhiều lãnh vực, đặc biệt là trong lãnh vực đạo đức. Tôi thấy đây là một tình hình thiếu thốn trầm trọng. Chúng ta đang thiếu những rượu thiêng liêng và những hoa thiêng liêng cần thiết. Vì thế, con người và cuộc đời ta không thể trở thành bữa tiệc Tin Mừng. Theo tôi, thì sự túng nghèo nguy hiểm nhất là sự thiếu biết mình.
Hoa đẹp nhất là sự biết mình. Rượu ngon nhất là sự tự thức. Ta có phần bên ngoài và phần nội tâm. Phần xác và phần hồn. Phần có ánh sáng và phần ngập chìm bóng tối. Phần tâm sinh lý và phần thiêng liêng.
Ta có trong mình những kho tàng tiềm năng phong phú, đồng thời cũng có những hang ổ đầy tính mê nết xấu. Ta có thể trở thành đền thờ cho Chúa ngự, đồng thời cũng có chốn có thể đang trở thành pháo đài chứa đoàn lũ ác thần.
Ta có thể đang được sợi dây ân thánh nối buộc ta vào sự sống Chúa, nhưng cũng có thể đang bị xiềng xích tội lỗi trói ta vào quyền lực Satan.
Bản thân ta và cộng đoàn ta có rất nhiều phức tạp như thế, nhưng ta thường không thấy hết.
Điều nguy hiểm nhất không phải chỉ là không để ý đến sự biết mình, mà là biết mình dưới hướng dẫn sai lầm của xác thịt, thế gian và ma quỉ. Để rồi biết mình một cách kiêu căng và hời hợt, với những ảo tưởng, với những thiên kiến tai hại, vừa lừa dối mình và vừa gây hại cho Hội Thánh.
Ta cần biết sự thực về minh để có khả năng đi về với Chúa là Sự Thật tuyệt đối.
Ta cần biết sự thực về mình để có khả năng phục vụ con người trong tinh thần tôn trọng sự thực.
Vài nhận thức sơ đẳng trên đây cho ta thấy cảnh túng nghèo thiêng liêng của ta đã khởi đi từ sự túng nghèo nhận biết sự thực về chính bản thân mình và cộng đoàn mình. Từ nhận thức đó, của lễ ta dâng cho Mẹ trước hết là tinh thần khiêm tốn của ta.
Một trong sự diễn tả tinh thần khiêm tốn là sự sám hối.
Thánh Gioan tiền hô dọn đường cho Chúa Giêsu bằng cách rao giảng việc sám hối (Mc 1-4).
Chúa Giêsu, trước khi về trời, còn căn dặn các môn đệ rằng: “Hãy nhân danh Thầy mà đi rao giảng cho muôn dân, bắt đầu từ Giêrusalem, kêu gọi họ sám hối để được ơn tha tội. Chính anh em là chứng nhân của những điều này” (Lc 24,47-48).
Đức Mẹ Maria, khi hiện ra ở Fatima, cũng đã nhắc đi nhắc lại sự cần thiết phải sám hối.
Hội Thánh, từ ngàn xưa cho đến bây giờ, vẫn có thói quen bắt đầu mọi hình thức phụng vụ bằng kinh sám hối.
Tất cả đều làm chứng rằng: Khiêm nhường sám hối là một thứ hoa đẹp, một thứ rượu ngon, được kể như là cần thiết đầu tiên phải có, để đón Chúa và Đức Mẹ. Sám hối về mọi tội, nhất là trong bổn phận mến Chúa yêu người.
Một điều nên để ý là: Khi làm việc khiêm nhường sám hối, chúng ta nên chú tâm vào hoàn cảnh thiếu sót tội lỗi của chính mình và của gia đình mình, chứ đừng vẫn coi mình là đạo đức hơn người khác.
Ở đây, chúng ta nên nhớ lại dụ ngôn người biệt phái và người thu thuế. “Người biệt phái đứng riêng một mình, cầu nguyện rằng: Lạy Thiên Chúa, xin tạ ơn Chúa, vì con không như bao kẻ khác: tham lam, bất chính, ngoại tình, hoặc như tên thu thuế kia. Con ăn chay mỗi tuần hai lần, con dâng cho Chúa một phần mười thu nhập của con. Còn người thu thuế thì đứng đàng xa, thậm chí chẳng dám ngước mắt lên trời, nhưng vừa đấm ngực vừa than rằng: Lạy Thiên Chúa, xin thương xót con là kẻ tội lỗi. Thầy nói cho các ông biết: Người này khi trở xuống mà về nhà, thì đã được nên công chính rồi, còn người kia thì không. Vì phàm ai tôn mình lên sẽ bị hạ xuống, còn ai hạ mình xuống sẽ được tôn lên” (Lc 17,11-14). Dụ ngôn trên đây đáng làm cho những người tưởng mình đạo đức phải lo sợ. Kiểu đạo đức kiêu căng dễ đưa tới kiểu đạo đức ác độc. Họ sẽ bị Chúa ruồng bỏ nếu họ không sám hối.
Coi mình đạo đức hơn người là thói xấu rất nguy hiểm. Thói xấu đó tự nó dễ đưa ta tới sự tự huỷ, cần phải tránh. Phương chi, khi làm việc sám hối, cầu nguyện là những việc đạo đức quan trọng, chúng ta càng phải tránh hết sức những thói xấu ghê tởm đó. Bởi vì “Chúa chống lại kẻ kiêu căng và ban ơn cho kẻ khiêm nhường” (Gc 4,6).
Cũng nên nhớ lại lời Chúa cảnh cáo ta: “Anh em đừng xét đoán ai, để mình khỏi bị Thiên Chúa xét đoán. Vì anh em xét đoán người ta thế nào, thì Thiên Chúa cũng xét đoán lại anh em như vậy. Anh em đong đấu nào, thì Thiên Chúa cũng sẽ đong đấu ấy cho anh em. Sao anh em thấy cái rác trong mắt của người khác, còn cái xà trong mắt của mình thì lại không thấy? Sao anh em lại nói với người khác: Hãy để tôi lấy cái rác ra khỏi mắt anh, trong khi có cả cái xà trong mắt mình. Hỡi kẻ đạo đức giả: Hãy lấy cái xà ra khỏi mắt mình trước đã, rồi sẽ thấy rõ, để lấy cái rác khỏi mắt người khác” (Mt 7,1-5).
Các điều Chúa cảnh cáo trên đây dạy chúng ta phải biết khiêm nhường với tất cả mọi người khi chúng ta đón Đức Mẹ vào nhà mình. Đừng lợi dụng dịp Đức Mẹ đến nhà mình mà phô trương. Hãy cầu nguyện với tâm tình khiêm nhường sám hối. Một sự sám hối chân thành nhìn nhận lỗi mình. “Lỗi tại tôi, lỗi tại tôi mọi đàng”. Đó mới là cách tuân phục thánh ý Chúa. Đó mới là cách đón Đức Mẹ vào gia đình ta. Đó mới là cách giữ Đức Mẹ ở lại với gia đình ta. Đó mới là cách cầu nguyện với Đức Mẹ, đáng được Chúa Giêsu chấp nhận và cứu độ.
Hiện nay, chúng ta đang sống trong một tình hình đạo đức bất ổn. Sự bất ổn này là do những xuống dốc đầy nguy hiểm. Để cứu nguy, chúng ta hãy đón Đức Mẹ vào nhà ta, để nhờ Mẹ cầu xin với Chúa Giêsu cứu độ ta.
Nhưng Đức Mẹ đòi chúng ta cộng tác với Người. Cộng tác bằng sự khiêm tốn biết mình và bằng sự khiêm nhường sám hối cầu nguyện. Chúng ta rất yếu đuối, nên hãy nài xin Mẹ giúp ta khiêm nhường sám hối, hãy nài xin Mẹ giúp ta khiêm tốn biết mình.
Tôi tin rằng: Những ai thiện chí khiêm nhường sẽ được Đức Mẹ thăm viếng. Nhìn vào nhà ta, Mẹ nhân từ sẽ nói với Chúa Giêsu: “Nhà này hết rượu rồi”. Chắc chắn, Chúa Giêsu là Đấng cứu độ sẽ thương cứu ta. Chúa sẽ cứu độ ta cách nào, lúc nào, thì chúng ta hãy theo gương Đức Mẹ mà tuân phục thánh ý Chúa. Bởi vì Chúa là Đấng khôn ngoan quyền năng giàu tình yêu thương xót.
Đức Cha GB Bùi Tuần